آیا برنامه پرورش تلیسه شما از ثبات خوبی برخوردار است یا به طور لحظه ای خوب است؟
بیشتر دامداری هائی که در مورد ثبات عملکرد خود فکر و برنامه ریزی می کنند، فقط بر روی گله شیرده متمر کز شده اند. ثبات فرآیند شیردهی چگونه است؟ ثبات برنامه مدیریت گاو خشک چگونه است؟ ثبات فرآیند آماده سازی خوراک در دامداری چگونه است؟
بیشتر دامداری هائی که در مورد ثبات عملکرد خود فکر و برنامه ریزی می کنند، فقط بر روی گله شیرده متمر کز شده اند. ثبات فرآیند شیردهی چگونه است؟ ثبات برنامه مدیریت گاو خشک چگونه است؟ ثبات فرآیند آماده سازی خوراک در دامداری چگونه است؟
پس برنامه تلیسه چه طور؟ آیا این برنامه از ثباتی برخوردار است که تلیسه پرورش یافته در سن مناسبی زایمان کند؟ عملیات مدیریتی پایدار در پرورش یک تلیسه بسیار با کیفیت برای چرخه شیردهی آینده دامداری بسیار مهم است.
حتی اگر داده های حاصل از برنامه های اصلاح نژادی به شما بگویند که میانگین سن اولین زایش در گله شما24 ماه است، آنالیز دقیق داده ها ممکن است است دامنه ای از 21 تا 30 ماه را نشان دهد. از طریق نظارت و تهیه نمودارهای رشدی (در آینده نزدیک در روی سایت دامدار برتر قرار خواهد گرفت) شما قادر خواهید بود تا مشخص کنید در چه نقطه ای دچار مشکل هستید و باید نسبت به رفع آن اقدام کنید.
ثبات نظارت به این معناست که شما قادر باشید تلیسه های خود را وزن کنید! داشتن تجهیزاتی به منظور وزن کشی دقیق و راحت و نیز بهاربند و باکس های وزن کشی مناسب بسیار حیاتی است. شاید در نگاه اول این امر هزینه بر به نظر برسد. ولی اگر هزینه هر روز اضافی که تلیسه در سن مناسب زایمان نکند و به تبع آن کاهش تولید شیر در دوره شیردهی را در نظر بگیرید، این هزینه ناچیز خواهد بود. باید توجه داشت که بیش از60 تا 70 درصد هزینه های پرورش تلیسه در دامداری ها را تغذیه شامل می شود و بهینه کردن هزینه ها با راهکارهای نظارتی امری مهم می باشد. در 2 دامداری در آمریکا مورد بررسی قرار گرفتند که در یکی 77% تلیسه هاشان در دامنه های قابل قبول بودند و در دیگری 44%. بدون نظارت دقیق، فارم دومی تصور میکرد که در مسیر درست قرار دارد ولی نکته ای که آنها درک نکرده بودند این بود که برخی از تلیسه هاشان بزرگتر و برخی کوچکتر از اندازه طبیعی در زمان تلقیح بودند.
غیر از تغذیه و ژنتیک عواملی دیگری هستند که موجب برهم خوردن یکنواختی رشد در گروه تلیسه ها می شود:
- پنومونی
- بیماری هایسم
- سلامت تنفسی
- انگل ها
- فضای آخور
- شلوغی
- ضربه یا آسیب
- آبسه های کبدی
- BVD
- اسیدوز
- آسایش
- سخت زایی
- شرایط ناملایم محیطی
در حالت عادی ممکن ایت ما این فهرست را به گله شیری نسبت دهیم. اما توجه مشابهی نیز باید در مورد تلیسه ها در نظر گرفت.
اندازه گیری رشد و آنالیز رکوردهای رشد می تواند در تعیین نقاط مورد نظر برای اصلاح کمک نماید. این رکوردها نواحی مشکل ساز و منابع تغییرات را خاطر نشان خواهد نمود (شکل زیر).
با گذشت زمان، نظارت منظم ما را به سمت اهداف مطلوب پیش می برد. انتظارات معقولی داشته باشید. نتایج برخی برنامه ها گاهی تا یکسال طول می کشد.
با مشاوران طراز اول مشورت کنید و نشانه های پیشرفت کوتاه مدت را از آنها جویا شوید.
اگر برنامه پیشرفتی نداشت آن را عوض کنید. این نشان دهنده سرمایه گذاری روی نقطه غلط است.
ثبات-ثبات-ثبات. سودآور باقی ماندن فقط و فقط به انجام با ثبات کارها در دامداری در همه زمانها (نه مقطعی) بستگی دارد.
دکتر احسان محجوبی، 92