نیازهای تغذیه‌ای کره شیرخوار
برای تولیدکنندگان بزرگ اسب و حتی مالکینی که تنها یک مادیان تولیدی دارند، داشتن یک کره سالم بالاترین اولویت می‌باشد. مدیریت تغذیه مادیان آبستن طی سه ماهه انتهای آبستنی (8 ماه به بعد) تاثیر شگرفی بر کره تازه متولد شده دارد. کره در هنگام تولد حدوداً 10 درصد وزن نهایی بلوغ و 60 درصد از قد بلوغ خود را دارا می‌باشد. بنابراین داشتن اطلاعات در خصوص نیازهای تغذیه‌ای کره شیرخوار اولویت بالایی دارد.
بنابراین روشن است که بخش عمده و زیادی از رشد و نمو کره در زمان جنینی و آبستنی مادیان صورت می‌گیرد. رشد و نمو جنینی کره از طریق مادیان و بطور عمده شامل پروتئین و مواد معدنی همراه با آب می‌باشد. پس از تولد کره نیز کماکان تغذیه مادیان بر سلامت و رشد کره تاثیر می‌گذارد.
پس از تولد
رشد کره با سرعت بالایی ادامه می‌یابد. اغلب کره‌ها تا سن 6 ماهگی نزدیک به 50 درصد وزن بلوغ و 80 درصد قد بلوغ خود می‌رسند. برای چنین شرایط رشد و نمو نیاز به منابع کافی و با کیفیت خوراک و بطور کلی تغذیه مناسب ضروری است.
طی 3-2 ماه ابتدایی پس از تولد منبع اصلی تغذیه کره شیر مادر است. مادیان‌ها در هر روز 4 – 3 درصد وزن بدن خود شیر تولید می‌کنند که مقدار قابل توجهی می‌باشد. بنابراین تغذیه مادیان با مکمل‌های خوراکی مناسب که پاسخگوی این میزان تولید شیر باشد، برای رشد و نمو کره در ابتدای تولد ضروری است. با اینحال حتی اگر مادیان با مقادیر مناسب خوراک تغذیه شود، شیر مادیان به تنهایی تمامی نیازهای تغذیه‌ای کره در حال رشد را تامین نمی‌کند.
آیا شیر مادیان به تنهایی کافی است؟
تولید شیر مادیان تا دو ماه پس از زایمان در بالاترین حد می‌باشد و پس از آن سیر نزولی دارد. نه تنها میزان شیر تولیدی کاهش می‌یابد بلکه مواد مغذی موجود در آن به خصوص مواد معدنی، مانند مس در شیر مادیان بسیار کاهش می‌یابد. در نتیجه زمانی که کره در سن 3 – 2 ماهگی است، شیر مادیان و علوفه (حتی اگر به طور آزاد در اختیار کره و مادیان باشد) نمی‌تواند تمامی نیازهای اساسی کره در حال رشد را تامین نماید. این نیازهای مهم و اساسی شامل پروتئین، انرژی، کلسیم، فسفر، مس، روی و سایر مواد معدنی و ویتامینه می‌باشد.
بنابراین بسیار مهم است که کره در همان ابتدا به خوراک ویژه کره دسترسی داشته باشد. توصیه می‌شود که برای مصرف مکمل و کنسانتره ویژه کره تا زمان از شیرگیری صبر نکنید. کنسانتره مطلوب برای کره‌ها بایستی دارای مقادیر بالای پروتئین با کیفیت خوب برای تامین اسیدهای آمینه از قبیل لایزین باشد. همچنین کنسانتره کره بایستی مقادیر کافی و بالانس شده از ویتامین‌ها و مواد معدنی داشته باشد.
تغذیه کره
کره‌ها در اولین هفته‌های پس از تولد تمایل به خوراک خوردن نشان می‌دهند. کره، مقادیر قابل توجهی از خوراک را مصرف نمی‌کند و صرفا از مادر خود در زمان خوراک خودن تقلید می‌کند. هرچه سن کره بالاتر می‌رود مصرف خوراک هم افزایش می‌یابد. هدف از تغذیه کره شیرخوار با مکمل و کنسانتره تامین کمبودهای تغذیه‌ای موجود در شیر مادر است تا کره به بالاترین سطح پتانسیل ژنتیکی خود برسد. برای تامین این نیازها لازم نیست که خوراک بطور آزادانه در اختیار کره قرار بگیرد. بهترین روش مصرف 1.5 – 0.5 کیلوگرم کنسانتره با کیفیت بالا بصورت روزانه می‌باشد، تا زمانی‌که کره در کنار مادر از شیر تغذیه می‌کند.
برای مثال یک کره دو ماهه بایستی حدود 1 کیلوگرم خوراک در روز مصرف کند. روش دیگر محاسبه این است که هر کره به اندازه 1 درصد وزن بدن کنسانتره مصرف کند (0/5 کیلوگرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن). در شرایطی که خوراک بطور آزاد در اختیار قرار می‌گیرد، کره اغلب بیش از حد نیاز تغذیه می‌کند و افزایش وزن به سرعت اتفاق می‌افتد. در نتیجه فشار رشد بر روی اسکلت در حال رشد به یکباره اتفاق نمی‌افتد. این رشد مطلوب به خصوص زمانی که مادیان دارای تولید شیر ایده آلی است به بهترین نحو اتفاق می‌افتد.
خوراک‌های تکمیلی کره
روش‌های متعددی برای تامین نیازهای غذایی تکمیلی کره وجود دارد. انتخاب روش وابسته به شرایط و اهداف پرورش کره می‌باشد. تغذیه انفرادی کره و مادیان بهترین و صحیح ترین روش برای تغذیه خوراک‌های تکمیلی به کره است. در این روش هر کره و مادیان دقیقا به همان میزان نیاز خود خوراک مصرف می‌کند. با این حال بسیاری از باشگاه‌ها و مراکز نگهداری اسب‌ها امکان انجام این کار را ندارند. برخی مراکز پرورش آخورهای ویژه تغذیه کره (Creep feeders) ایجاد می‌کنند که تنها کره‌ها می‌توانند از طریق این بخش‌ها تغذیه کنند و مادیان‌ها قادر به تغذیه از آن نیستند.
انواع آخور ویژه کره (Creep feeder)
آخورهای ویژه کره‌ها بایستی دائماً بازدید شوند که مادیان نتواند از خوراک کره استفاده کند. همچنین بایستی مراقب بود این آخورها موجب آسیب رساندن به کره‌ها و مادیان‌ها نشوند. ضمناً کره‌ها باید در گروه‌های سنی دسته‌بندی شوند تا خوراک موردنیاز را به اندازه کافی دریافت کنند. به عنوان مثال اگر کره‌های 4 ماهه را با یک ماهه‌ها در یک گروه قرار دهیم کره‌های بالغ‌تر سهم کره‌های کوچک‌تر را مصرف خواهند کرد.
مصرف همزمان خوراک توسط کره و مادیان
زمانی‌که کره‌ها و مادیان‌ها بصورت گروهی و با هم تغذیه می‌شوند خوراک آن‌ها بایستی بر اساس سن کره و امتیاز بدنی (BCS) مادیان دسته‌بندی شود. در غیر اینصورت بعضی مادیان‌ها و کره‌ها بیش از نیاز خود و بعضی کمتر از نیاز خود مواد غذایی دریافت می‌کنند. همچنین باید در نظر داشت که محل تغذیه کره‌ها بر اساس قد کره‌ها تنظیم شود و فضای کافی برای تغذیه همزمان مادیان و کره‌ها فراهم باشد. باید توجه کرد که در این روش تغذیه مانند تغذیه انفرادی نمی‌توان میزان مصرف خوراک را کنترل کرد.
زمانی‌که تغذیه مادیان و کره‌ها بطور همزمان انجام می‌شود باید توجه کرد از خوراکی استفاده شود که کاملا بالانس بوده و کلیه نیازهای تغذیه‌ای کره‌های در حال رشد را تامین نماید. با استفاده از خوراک با کیفیت و متوازن می‌توان علاوه بر از شیر گرفتن کره در سن مناسب خوراکی بهینه برای کره فراهم کرد تا از افت رشد او جلوگیری کرد.
زمانی‌که کره از شیر گرفته شود تغذیه مادیان می‌تواند به حالت نگهداری برگردانده شود که تقریبا نیمی از نیاز تغذیه‌ای دوران شیردهی می‌باشد. کره بایستی از خوراک ویژه کره در حال رشد استفاده کند. ولی مصرف خوراک (یونجه و کنسانتره) بایستی به 2.5- 1.5 درصد وزن بدن برسد. این میزان خوراک بستگی به نوع خوراک، کیفیت علوفه و اهداف پرورش کره بستگی دارد.
منبع:
.Karen E Davidson.2016. Nutritional needs of the suckling foal. Purina Mills
