چالش‌های مدیریت سیلوی ذرت

کیفیت پایین سیلو باعث افزایش نیتروژن محلول می‌شود

هدف از نگهدارنده سیلو حفظ ارزش غذایی سیلوی ذرت در نزدیکترین سطح به ارزش غذایی علوفه تازه در سطح مزرعه هست، اگرچه امکان تغییر ارزش غذایی اولیه در طی پروسه تخمیر وجود دارد. از زمان برداشت تا تثبیت سیلو هر مرحله احتمال تأثیر مثبت یا منفی بر ماده خشک، بازیابی انرژی و همچنین کیفیت و دسترسی پروتئین دارد. در واقع با توجه به ارزش غذایی پروتئین، پروسه سیلو کردن سطح پروتئین خام^* را تغییر نمی‌دهد، اما امکان تأثیر چشم‌گیر بر ماهیت نیتروژنی با تولید محصولات نهایی از تخریب پروتئین وجود دارد (پروتئین تنها مولکول حاوی نیتروژن است) و این ناشی از تولید آمونیاک (NH3) و افزایش سهم نیتروژن محلول می‌باشد (Baumont 2011) .

*پروتئین خام نشان‌دهنده محتوی پروتئین و سایر منابع بدون ارزش غذایی نیتروژن (نیتروژن محلول و آمونیاک)، هر دو محصولات قابل تخریب پروتئین می‌باشد.

نیتروژن محلول اضافی موجب اختلال در عملکرد و سلامت حیوان می‌شود

میکروفلور شکمبه توانایی استفاده از تمام آمونیاک اضافی منشأ گرفته از سیلو را نداشته و از این رو از طریق دیواره شکمبه جذب خواهد شد و از طریق خون به کبد منتقل می‌شود. در کبد، اوره سم زدایی شده از طریق کلیه به سمت ادرار و بزاق دفع می‌گردد. ظرفیت سم‌زدایی از کبد و کلیه محدودیت دارد و از این‌رو آمونیاک اضافی و اوره در خون و آمونیاک در شکمبه مشاهده می‌شود. این سطوح بالا منجر به مشکلات سلامتی متعددی برای حیوان عمدتاً به علت سمیت آمونیاک می‌شود.

• آلکالوزیس

آلکالوز تجمع نیتروژن محلول اضافی در شکمبه هست. وقتی pH شکمبه تا 7/2 افزایش یابد حالت آلکالوز در نظر گرفته می‌شود.

• سایر علائم کلینیکال

مسمومیت تحت حاد مصرف مداوم سیلو با کیفیت پایین	مسمومیت حاد چرای علوفه جوان، خوردن تصادفی سطوح بالای اوره، تغییر سریع جیره
مشکلات تولیدمثلی: سقط جنین و ناباروری ورم پستان اختلال سیستم ایمنی	عوارض متابولیکی: افت تولید شیر فعالیت کم شکمبه مرگ

• از دست دادن انرژی و تأثیر بر عملکرد

فراتر از مشکلات ذکر شده، دفع اوره اضافی به معنی مصرف انرژی می‌باشد که می‌تواند برای تولید شیر یا گوشت استفاده شود. از دست دادن انرژی بابت 2 درصد بیش بود پروتئین جیره 0/36 مگاکالری در روز هست که معادل با پتانسیل تولید 0/5 لیتر شیر در روز می‌باشد.

  (=0.375 NEL =0.22 UFL) Vanderhaar (1998)

1 L milk=0.75 NEL=0.44 UFL

• اوره خون و شیر

بررسی میزان اوره خون کمبود یا بیش‌بود نیتروژن جیره را نشان می‌دهد. زمانی‌که آمونیاک به بیش از 50 میلی‌گرم در میلی‌لیتر در مایع شکمبه برسد از دیواره شکمبه عبور می­‌کند (Lewis et al., 1957) . به محض اینکه آمونیاک به 1 میلی‌گرم در 100 میلی‌لیتر برسد (آلکالوز خون)، کشنده می‌شود (Maladies des bovins 2000, institute de lelevage).

غلظت اوره بین خون و سایر مایعات بدن، به ویژه با بزاق، ادرار و شیر تمایل به تعادل رسیدن دارد، بنابراین اوره شیر شاخص خوبی برای پروتئین مصرفی از خوراک می‌باشد.

	اوره پایین	غلظت ایده آل	اوره بالا
میلی‌گرم نیتروژن اوره به ازای هر لیتر شیر	100>	100-160	>160
میلی‌مول اوره به ازای هر لیتر شیر	36>	36-57	>57
میلی‌گرم اوره به ازای هر لیتر شیر	214>	214-343	>343
مجموع	تولید شیر پایین	سطوح ایده آل برای فلور شکمبه	هدر رفت نیتروژن/پروتئین

راهکار خوب برای کنترل پروتئولیز در سیلو

کیفیت خوب سیلو به معنی پروتئولیز کم می‌­باشد.

	نیتروژن محلول (% از کل نیتروژن)	نیتروژن آمونیاکی (N-NH3) (% از کل نیتروژن)
ذرت	50%>	5%>
علوفه	50%>	7%>
لگومینه	50%>	10%>

دو فاکتور اصلی مؤثر در پروتئولیز، آنزیم‌های سلول علوفه و میکروارگانیسم‌های پروتئولایتیک می­‌باشد که باید فعالیت هر دو آنزیم در اسرع وقت محدود شود. مطمئناً سیلو کردن اصولی، باعث تخمیر بهتر و در نتیجه کاهش تلفات پروتئین می‌شود.

راهکارها

در کوتاه مدت

• تنظیم جیره: در جیره با سطوح بالای نیتروژن محلول، چندین شرایط باید اعمال شود.

1. تأمین نیاز انرژی که برای عملکرد مناسب شکمبه لازم است.
2. رقیق کردن سیلو کم کیفیت با سایر ترکیبات: جلوگیری از نیتروژن محلول اضافی و به حداقل رساندن مشکلات متابولیکی به دلیل سطوح بالای نیتروژن
3. مقدار اوره جیره را تطبیق دهید: صرفاً وقتی جیره کمبود نیتروژن محلول داشته باشد اوره مورد نیاز است. برای مثال زمانی‌که جیره غنی از سیلوی ذرت یا فقیر از سیلوی علوفه باشد.
4. تغییر تدریجی: شروع با یک سوم مقدار نهایی و افزایش تدریجی

بلند مدت (برداشت بعدی)

• ماده خشک:

ماده خشک بالاتر احتمال پروتئولیز را کاهش می‌دهد. ماده خشک بالا فعالیت آنزیم‌های پروتئولیتیک را مهار می‌کند.

• اسیدیته:

اطمینان از اسیدی شدن سریع و قوی به منظور مهار پروتئاز و باکتری‌های پروتئولایتیک

• فاصله زمانی بین کود پاشی و برداشت:

کود نیتروژن بالایی دارد و بنابراین منجر به افزایش ظرفیت بافری علوفه می‌شود.

• بی‌هوازی کردن:

عدم حضور اکسیژن از فعالیت پروتئازها جلوگیری می‌کند و به اسیدی شدن کمک می‌کند.

• جلوگیری از آلودگی زمین/خاک:

میکروارگانیسم‌های پروتئولایتیک عمدتاً در خاک قرار گرفته، بنابراین ارتفاع برداشت باید بالاتر از 7-6 سانتی‌متر باشد.

• دما:

از حرارت سیلو جلوگیری شود زیرا با بالارفتن دمای سیلو واکنش میلارد رخ داده و پروتئولیز صورت می‌گیرد. استفاده از افزودنی‌های سیلو بر پایه لاکتوباسیلوس بوخنری

• استفاده از باکتری‌های اسیدلاکتیک:

اسیدی کردن سریع و افزایش پایداری هوازی منجر به محدود شدن یا مهار ترکیبات دخیل در پروتئولیز می‌شود.

بیش 160 میلی گرم اوره در هر لیتر شیر، نشان‌دهنده بیش‌بود نیتروژن برای حیوان و اختلال در مصرف پروتئین است. این به معنی هدر رفت خوراک و ضرر اقتصادی می‌باشد. علاوه بر این، نیتروژن اضافی منجر به مشکلات متابولیکی (کاهش تولید) و ناباروری می‌شود.

ترجمه : سحر کریمی | دکتری تخصصی تغذیه دام