حل مشکل اسهال
یک برنامه کنترل و حل مشکل اسهال برای مبتدیان دور از از امکانات
اسهال کماکان بزرگترین مشکلی است که ما در پرورش گوساله با آن مواجه هستیم. شناسایی سریع این گوساله ها و آغاز درمان مناسب برای حفظ هیدراسیون و جلوگیری یا تصحیح اسیدوز خون که در بسیاری از گوساله ها اتفاق می افتد اهمیت بسیاری دارد.
وقتی که اسهال در گوساله تشخیص داده می شود، تعیین اینکه «تا چه حدی» این گوساله مریض است اهمیت ویژه ای دارد. این امر به نوبه خود تعیین می کند که با چه شدتی باید درمان گوساله را آغاز نمایید. برخی متخصصان بر این عقیده اند که 2 دسته مختلف از گوساله در اسهال تشخیص داده می شوند: آنهایی که هنوز می ایستند و شیر می خورند و آنهایی که توانایی ایستادن ندارند. به طور کلی گوساله هایی که هنوز توانایی ایستادن دارند می توانند با موفقیت با نوشاندن الکترولیت ها بهبود یابند. در مقابل، گوساله های دسته دوم اسیدوز شدید در خون را تجربه کرده اند و باید با تزریقات داخل وریدی درمان شوند.
همچنین باید تلاش شود تا میزان دهیدراسیون گوساله در معاینات اولیه تعیین گردد. این روش ساده است و شما می دانید که دنبال چه هستید. ارزیابی وضعیت دهیدراسیون با دقت بالایی با نگاه کردن به «میزان تورفتگی» چشم ها انجام می شود. وقتی سر دام رو به جلو قرار گرفته است با انگشت شصت قسمت پایین پلک را به سمت پایین بکشید. در حالت طبیعی، نباید فاصله ای بین کره چشم و پلک وجود داشته باشد. به طور کلی، هرچه قدر فرورفتگی بیشتر باشد، میزان دهیدراسیون هم بیشتر است (تصویر زیر).
گوساله سمت چپ وضعیت دهیدراسیون طبیعی دارد و فضایی بین کره چشم و پلک در او وجود ندارد. اما، گوساله سمت چپ به شدت دهیدراته شده است. چشم او به اندازه 7-8 میلی متر به داخل حدقه چشم فرو رفته است.
راه دیگر تشخیص دهیدراسیون نیشگون گرفتن پوست روی گردن و پیچاندن آن به اندازه 90 درجه است. پس از این عمل، اجازه می دهیم پوست به حالت خود برگردد. در گوساله طبیعی باید پوست به سرعت به حالت اولیه و سرجای خود برگردد. در گوساله های دهیدراته شده، پوست با سرعت کمتری به حالت خود بر میگردد. جدول زیر راهنمایی هایی برای ارزیابی میزان دهیدراسیون در اختیار شما قرار می دهد.
مایعات درمانی …
نوشاندن الکترولیت ها برای هر نوع گوساله ای که اسهال دارد و هنوز می ایستد و رفلکس مکیدن ضعیفی دارد توصیه میشود. این الکترولیت ها جایگزین آنهایی می شوند (مثل سدیم و کلر) که از راه اسهال دفع شده اند. در کل گوساله ای که به گونه ای رفلکس مکیدن را دارد یا عمل جویدن را به نوعی نشان می دهد می تواند با اطمینان به مایع درمانی پاسخ دهد. شما می توانید الکترولیت ها را یک یا دوبار در روز برای حفظ هیدراسیون به این گوساله ها بنوشانید.
در گوساله ای که توانایی ایستادن ندارد و رفلکس مکیدن نیز از خود نشان نمی دهد، معمولا تزریق داخل وریدی الکترولیت ها ضروری خواهد بود. شما باید با دامپزشک خود تماس بگیرید. معمولا محلول های نوشیدنی به تنهایی برای گوساله هایی که به شدت دهیدراته شده اند یا وضعیت خون آن ها به شدت اسیدی است کافی نخواهد بود.
اینکه آیا از آنتی بیوتیک ها در گوساله های اسهالی استفاده شود یا نه تا حدی بحث برانگیز است، حتی میان دامپزشکان. تقریبا همه تایید خواهند کرد که آنتی بیوتیک ها در آنهایی استفاده می شوند که علاوه بر اسهال درجاتی از آلودگی باکتریایی را نیز نشان می دهند (این شامل گوساله هایی است که دمای بدنشان بیش از 39/4 است، اسهال خونی دارند، ناف یا مفاصل متورم دارند).
اما، گوساله هایی که اسهال ساده دارند و هیچ گونه علایمی از سایر مشکلات نشان نمی دهند را چه باید کرد؟ بسیاری از متخصصین عقیده دارند که آنتی بیوتیک در این گوساله ها نیاز نیست. به طور ساده، فقط باید وضعیت دهیدراسیون این گوساله ها را با مایع درمانی بهبود داد. اما برخی دیگر از دامپزشکان بر این باورند که حتی باید در این موارد ساده نیز از آنتی بیوتیک استفاده کرد. داده ها نشان می دهد که حتی گوساله هایی با اسهال ساده می توانند باکتریمیا (باکتری در خون) داشته باشند.
وقتی مقالات انجام شده در طول 30 تا40 سال قبل را مرور می کنیم، نتایج نشان میدهد که گوساله های درمان شده با آنتی بیوتیک نرخ مرگ و میر کمتر و سرعت رشد بالاتری داشتند. بنابراین، درحالی که همه ممکن است تایید نکنند آنتی بیوتیک همیشه ضروری است، اما گنجاندن برنامه آنتی بیوتیکی در برنامه کنترل اسهال گله شما ممکن است ارزشمند باشد.
درمان دیگری که نشان داده شده است در گوساله های با تب بالا (39/4 درجه) یا اسهال خونی مفید است، فلونکسین مگلوماین است. این یک داروی ضد التهابی است که می تواند در گوساله های بسیار بیمار اسهالی به کار برده شود. مطالعات نشان داده است که تزریق یک یا دو دز (به فاصله 24 ساعت از هم) می تواند موجب کاهش تعداد روزهای بیماری شود. برخی دامپزشکان توصیه می کنند که تنها در مواردی که گوساله خیلی ضعیف است و اسهال خونی دارد از فلونکسین مگلوماین استفاده شود.