خلاصه ای از سمینار Hoard’s Dairyman با موضوع تغذیه گاو در دوره انتقال
عنوان دقیق سمینار، یا بهتر بگیم وبینار تغذیه گاو در دوره انتقال، «تغذیه گاو برای موفقیت در دوره انتقال» بود که در این بخش به رئوس مطالب مطرح شده اشاره خواهد شد.
دکتر هاتجنز به 10 نکته کلیدی که منتسب به خود ایشان بود و در واقع “10 شاخص کلیدی عملکرد” که خودشون در بحث تغذیه گاو در دوره انتقال مد نظر قرار می دهند اشاره کرد که به صورت زیر بودند:
شاخص اول:
با مراجعه به سیستم ثبت داده دامداری مشخص کنید که تا 60روز پس از زایش چند درصد حذف در گله دارید؟ این رقم باید کمتر از 8 درصد باشد.
شاخص دوم:
ماده خشک مصرفی در بهاربند انتظار زایش شما چقدر است؟
بیش از 13/6 کیلوگرم در بهاربند گاوهای بالغ
بیش از 12/7 کیلوگرم در بهاربند مخلوط تلیسه و گاوهای بالغ
بیش از 11/3 کیلوگرم در بهاربند انتظار زایش تلیسه ها
اگر این مقدار ماده خشک مصرفی ندارید باید به دنبال راه حل باشید. لذا یکی از شاخص های مهم در تغذیه گاو در دوره انتقال است.
شاخص سوم:
نرخ بروز ناهنجاری های متابولیکی در گله باید مقادیر زیر باشد
تب شیر: زیر 3 درصد
کتوز: زیر 2 درصد
جابجایی شیردان: زیر 5 درصد
جفت ماندگی: زیر 8 درصد
نکته جالب اینجاست که برخی از دامداری های مدرن نیز این داده ها را رصد نمی کنند!! لذا برای موفقیت در تغذیه گاو در دوره انتقال باید این داده های را رصد کرد.
شاخص چهارم:
ماده خشک مصرفی پس از زایش چقدر است؟ با جدول زیر همخوانی دارد؟
هفته |
تلیسه ها (کیلوگرم) |
گاوهای بالغ (کیلوگرم) |
1 |
14 |
16/6 |
2 |
15/9 |
19/3 |
3 |
17/3 |
21/1 |
4 |
18/2 |
22/3 |
5 |
18/9 |
23/8 |
اگر گاوهای شما زیر این مقادیر میخورند، حتما وضعیت بیماری های متابولیکی بایستی بررسی شود.
شاخص پنجم:
استفاده استراتژیک از افزدونی های خوراکی
مخمر |
بله |
پروپیلن گلایکول |
بله |
پروپیونات کلسیم |
بله |
کروم |
بله |
نمک های انیونی |
در صورت نیاز |
کولین محافظت شده |
در صورت نیاز |
نیاسین |
در صورت نیاز |
این فهرست مدنظر دکتر هاتجنز است که ممکن است برخی با آن موافق نباشند.
شاخص ششم:
استفاده راهبردی از محلول های نوشیدنی. این روش معمولا در ایران کاربرد ندارد.
شاخص هفتم:
برنامه متقن خورانیدن ویتامین ها و مواد معدنی کم مصرف. آیا سطوح بهینه ای از این مواد را به دام های خود می دهید یا خیر؟
شاخص هشتم:
حفظ سطوح کلسیم خون و پیش گیری از هیپوکلسیمی. همانطور که در مقالات پیشین هم بحث شده است، خط قرمز هیپوکلسیمی از 8 میلی گرم در دسی لیتر به 8/6 میلی گرم در دسی لیتر افزایش یافته است و این یعنی گاوهای بیشتری در معرض خطر هیپوکلسیمی قرار دارند که زمینه ساز بروز بسیاری از بیماری های متابولیکی پس از زایش است.
شاخص نهم:
BHBA یا اجسام کتونی خون گاوها را کاهش دهید! داده های حاصل از مطالعات اخیر از دانشگاه کرنل و ویسکانسین نشان می دهد که بین بروز کتوز در گله و کتوز اندازه گیری شده فاصله بسیاری وجود دارد به این معنا که نرخ وقوع کتوز واقعی حدود 46 درصد برآورد شده است در حالی که میزان بروز آن در حالت مشهود از 4 تا 35 درصد دامنه دارد. یعنی خیلی بیش از آنچه شما تصور میکنید در گله خود گاو کتوزی دارید!
شاخص دهم:
نظارت و پایش گاوهای تازه زا. دکتر هاتجنز افزدون سرک 1 تا 2 کیلو علف خشک و نیم تا یک کیلو کاه به جیره گاوهای تاز زه را توصیه کرد.
موارد مورد پایش عبارتند از خوراک (جدا کردن خوراک، مقدار خوراک مصرفی، خوراک زدگی و…)، حالت دام (سرحالی، بی رمقی، بی میلی در برخواستن و …)، دما (40 درجه در تابستان و 39/4 درجه در زمستان برای 2 روز متوالی)، وضعیت مدفوع (شل بودن و قوام مدفوع)، و ترشحات رحمی (چرک دار بودن و شفافیت و …).