مزایای تغذیه پتاسیم اضافی برای گاوهای شیری

نقش و اهمیت مواد معدنی جهت بالانس کردن جیره گاوهای شیری کاملا مشخص می باشد و در این بین پتاسیم (K) یک کاتیون ضروری می باشد که معمولا در فرمولاسیون جیره گاوهای شیری (تغذیه پتاسیم) وجود دارد.

بسیاری از تعادل های بین مواد جیره بین سدیم، پتاسیم و کلسیم می باشد، که بیشترین تعامل بین سدیم و پتاسیم می باشد هر چند که منیزیم را نیز تحت تاثیر قرار می دهد.

در بررسی های انجام شده مدلی را طراحی کردند (مدل بشکه) که به نام MFL می باشد و نیاز ها بر اساس ویتامین K محاسبه می شود.

به این صورت که مایع داخل بشکه وزن متابولیکی بدن می باشد و غلظت پتاسیم در هر بشکه شناخته شده و ثابت می باشد و گردش داخل هر بشکه نیز به صورت دقیق محاسبه شده است، این مدل اجازه میدهد که نیازها و احتیاجات نگهداری به صورت دقیق محاسبه می شود.

علاوه بر این غلظت پتاسیم در شیر نیز محاسبه شده است و مقدار تولید شیر و احتیاجات شیرواری دام نیز کاملا مشخص شده است.

غلظت پتاسیم در جیره باید 0/87 درصد به عنوان حداقل برای گاو مورد نیاز است و حاشیه امنیت آن 20 درصد می باشد که به جیره اضافه شود که در جیره مخلوط شده و در دسترس تمام گاوها قرار می گیرد و غلظت نهایی آن 1/06 درصد در جیره نهایی می باشد.

مدل دیگری نیز موجود می باشد که در حال حاضر کارایی ندارد و در این مدل مقدار پیش فرض 1% کنستانتره می باشد.

این مقدار مناسبی برای اکثر جیره ها می باشد زیرا مقدار آن معمولا از 1% تجاوز نمیکند، زیرا مقدار DMI رابطه مستقیم با افزایش تولید شیر دارد.

مدل 2001 NRC برای محاسبه پتاسیم جهت احتیاجات نگهداری به وسیله کاهش پتاسیم در روز می باشد.

در این مدل دفع ادرار به عنوان تابعی جهت وزن بدن محاسبه می شود، دفع مدفوع نیز جهت محاسبه DMI و نیاز به شیر که به صورت 1/5 گرم/کیلوگرم شیر می باشد مورد استفاده قرار می گیرد.

از نظر تخمین و مقدار پتاسیم بین مدل های مختلف تفاوت وجود دارد، به طور مثال مدل NRC بر روی 90% تخمین زده می شود در حالی که مدل بشکه نزدیک به 100% تخمین میزند اما نکته مهم این است که غلظت پتاسیم 100% بیشتر از حد نیاز می باشد، بنابراین مقدار برآورد شده NRC بهتر می باشد.

بر اساس این داده ها غلظت توصیه شده پتاسیم در گاوهای شیری بین 1 تا 1/2 % می باشد.

نیاز به تغذیه پتاسیم اضافی:

در میان عوامل موثر بر روی نیاز گاو شیری به پتاسیم اضافی، واکنش های فیزیولوژیکی گاو و شرایط محیطی به خصوص استرس گرمایی از عوامل موثر تاثیر گذار می باشد.

احتیاج گاو شیری در شرایط استرس گرمایی به پتاسیم اضافی بالاتر می باشد و حدود 0/5 درصد بیشتر است.

تحقیقات انجام شده در دانشگاه تگزاس و آیداهو نشان دادند که پاسخ خطی به جیره غذایی همراه با ویتامین K اضافی در ماههای گرم سال و فصل تابستان به حدود 1/2 % می رسد و تامین پتاسیم اضافی به صورت K2CO3 می باشد.

سانچز و همکاران گزارش کردند که درصد چربی شیر از میکس 0/60 % سدیم، 1/34 % پتاسیم و 0/69 % کلر به حداکثر خود می رسد و در عین حال تغییرات قابل توجهی در DMI با تغذیه پتاسیم اضافی مشاهده شده است.

تحقیقات بیشتر نشان دادند که در شرایط استرس گرمایی تغذیه دام با جیره معمولی برای دام ناکافی می باشد و تامین نیاز دام به پتاسیم، سدیم و کلر ضروری می باشد، از سویی دیگر شواهد نشان دادند که مقدار پتاسیم اضافی جیره در طول استرس و تنش گرمایی موجب افزایش میزان مصرف خوراک و حفظ تعادل کاتیون، آنیون و الکترولیتی بدن دام می شود.

موارد سوء مصرف تغذیه پتاسیم اضافی:

هنگامی که گاوها در شرایط استرس گرمایی هستند، پاسخ های متفاوتی به تغذیه اضافی پتاسیم اضافی جیره مشاهده شده است.

در تحقیق فیشر و همکاران در دانشگاه کلمبیا جیره هایی را با مقدار 1/6 و 3/1 و 4/6 % پتاسیم را مورد استفاده قرار دادند که تفاوت بین ماده خشک مصرفی ( 23، 23/82 و 22/3 به ترتیب) مشاهده شد، همچنین اشاره کردند که افزایش پتاسیم جیره مصرف آب و دفع ادرار را افزایش میدهد.

در تحقیقی دیگر که در دانشگاه فلوریدا توسط سانچز و همکاران انجام شد نشان داد که کلر کم، پتاسیم و سدیم بالا ممکن است برای دام مشکل ساز شده و تعادل کاتیون، آنیون گاو را بهم بزند.

در تحقیقی دیگر توکر و هوگو نشان دادند که DMI با افزودن Nacl ( نمک خوراکی )به طور قابل ملاحظه ای کاهش میابد که دلیل آن میتواند تغییر در کلرید پتاسیم (KCL) باشد.

سانچز و مک گویر در پژوهشی نشان دادند که کلسیم و منیزیم جیره بر روی DMI تاثیر گذار می باشد که ممکن است تحت تاثیر فصل و شرایط دمای هوا متغییر باشد، در حالی که پتاسیم، کلسیم، و منگنز جیره تحت تاثیر ممکن است موجب تغییر 4 % FCM می شود.

بلاک و بورن منابع سدیم و پتاسیم جیره را جهت دستیابی به DCAD مناسب مورد استفاده قرار دادند. در این بررسی تفاوت معنی داری بین سدیم و پتاسیم جیره مشاهده نشد و همچنین نشان دادند که بالانس بودن ترکیب سدیم، پتاسیم جیره مهمترین دلیل دستیابی به DCAD مناسب می باشد.

تغییر پتاسیم از کمترین به بیشترین میزان استفاده آن در جیره گاو موجب کاهش 21 % غلظت منگنز در خون همراه با کاهش آن در ادرار شد که نشان دهنده کاهش جذب منگنز توسط شکمبه می باشد.

وایس و همکاران طی آنالیزی عنوان کردند که غلظت 1 % پتاسیم در جیره گاو شیری میتواند احتیاجات دام را در شرایط عادی برطرف کند، اما در شرایط تنش، استرس و گرمای هوا میتوان میزان مصرف را افزایش داد.

در مجموع:

تغذیه پتاسیم اضافی در استرس گرما برای مصرف غذا و در نتیجه تولید شیر و سلامت دام ضروری و مفید می باشد.

تغذیه پتاسیم اضافی در شرایط استرس گرمایی ممکن است بر روی DMI تاثیر مثبت نداشته باشد.

تغذیه پتاسیم اضافی می تواند موجب کاهش غلظت چربی شیر شود بدون اینکه تاثیر منفی بر روی تولید شیر داشته باشد.

افزایش مکمل های پتاسیمی ممکن است جذب منگنز را از شکمبه مهار کند و منجر به هیپو منیزمی می شود به همین خاطر باید همپوشانی آن با منگنز نیز مورد توجه باشد.

در اضافه کردن مواد افزودنی به جیره کاملا دقت شود تحت نظر کارشناس انجام شود، زیرا ممکن است خطرناک باشد.

افزایش 0/5 % غلظت پتاسیم در شرایط استرس گرمایی میتواند موجب بهبود عملکرد دام، تولید و سلامت شود.

By: John A Metcalf, Ruminant Nutrition research Manager