در قسمت دوم این مقاله به دلایل افت تولید شیر، ناتوانی در افزایش تولید شیر و شیردهی های کوتاه و پیک های نامناسب و راه های افزایش تولید شیر خواهیم پرداخت.

ناتوانی در افزایش تولید شیر

الف) وجود انگل های داخلی جدی متداول ترین دلیل این مشکل گله است، به ویژه در گاوهای شکم یک و شکم دو. بهداشت و پیش گیری از آلودگی بهترین ابزار کنترلی هستند. علائم دیگری که با این مشکل همزمان بروز می کنند شامل مدفوع شل و وزن تولدهای پایین یا گوساله های کوچکتر است.

ب) جیره های پیش و پس از زایش را برای کمبود کلسیم یا پروتئین بررسی کنید.

ج) شیوع گسترده ورم پستان بالینی یا تحت بالینی میتواند دلیل دیگری باشد، به ویژه اگر به وسیله میکروب هایی تولید شده باشند که توکسین تولید می کنند.

د) مشکلات اندوکرینی و هورمونی، به ویژه در گاوهای شکم یک، نیز گاهی می توانند باعث بروز مشکلات فردی در دام ها شوند. سقط یا زایش پیش از موعد نیز ممکن است در این امر دخیل باشد.

ه) تنش بیش از حد حاصل از مشکلات پیرامون زایش، لنگش، و عفونت ها ممکن است منجر به شرایطی شود که در آن دام ها 4/5 تا 18 کیلو شیر کمتری در زمان زایش تولید کنند.

و) مسمومیت های حاصل از فلوئور، سایر مواد شیمیایی، و اندوتوکسین ها ممکن است به طور جدی شیر خروجی در زمان زایش را کاهش دهد و منجر به تولد گوساله های کوچکتر شود.

کاهش های بیش از حد در شیر تولیدی

الف) نرخ بالای ورم پستان بالینی یا تحت بالینی مکررترین دلیل کاهش تولید شیر است. بسته به عوامل مختلف، افت ناگهانی ممکن است به طور تدریجی یا دفعتا رخ دهد.

ب) خوردن دانه های سمی، مایکوتوکسین ها، یا هر ماده ای که بشدت خوراک مصرفی را کم می کند نیز می تواند موجب افت ناگهانی و برجسته در شیر تولیدی شود. خوارک ها یا عواملی که در این رابطه متهم هستند عبارتند از دانه های سمی مثل بذر سرخس، میوه درخت بلوط، سیب ها، گاز سیلو، مقدار زیاد نیتروژن غیر پروتئینی (مثل اوره) در کنسانتره و مایکوتوکسین ها در علوفه یا غلات می باشند. لذا از راه های افزایش تولید شیر در گله توجه به این موضوع است

ج) خورانیدن بیش از حد غلات و/یا مقادیر زیاد چربی، نشاسته، و کربوهیدرات های غیر ساختمانی در جیره می تواند عملکرد و متابولیسم شکمبه را مختل کند. برای بیشتر گاوها مقدار کنسانتره (مخلوط غلات) باید حداکثر 2/5 درصد وزن بدن باشد. ماده خشک کنسانتره به صورت درصدی از کل ماده خشک جیره نباید بیش از 55 تا 60 درصد ماده خشک برای گاوهای اوج شیردهی و 40 تا 50 درصد برای گاوهای متوسط شیر باشد.

د) در برخی موارد نادر کمبود ویتامین B12 ممکن است دلیل افت تولید به ویژه در گاوهای پرتولیدی که ذخایر کبدی را تخلیه کرده اند باشد. تجویز 1 تا 6 میلیگیرم ویتامین B12 باید موجب ایجاد پاسخ ظرف 5 تا 10 روز گردد.

ه) کمبودهای تغدیه ای یا عدم توازن های تغذیه ای ممکن است منجر به افت های شدید در تولید شود. جیره را بررسی کنید و علوفه را آزمایش کنید که این موضوع، یکی از راه های افزایش تولید شیر در گله است. در گله هایی که TMR خوراک می دهند باید جیره(ها) نمونه برداری شده و به آزمایشگاه فرستاده شوند. مواردی که علاوه بر موارد استاندارد باید آنالیز شوند شامل پروتئین محلول، چربی، خاکستر، و NDF میباشد.

و) مشکلات عفونی و/یا بیماری ها می توانند موجب افت ناگهانی تولید شوند. گاوهایی که مشکلات عفونی دارند معمولا تب دارند و دمای بدنشان بیش از 39/4 خواهد بود. آغاز ناگهانی اسهال ایجاد شده بو سیله BVD، سالمونلا، اسهال خونی و سایر عوامل نیز می تواند موجب افت ناگهانی در شیر تولیدی می شود.

و) کمبود آب مصرفی چه به دلیل مشکلات سیستمی و چه به دلیل مشکلات کیفی میتواند دلیل بالقوه باشد که حل این مشکل سبب افزایش تولید شیر می شود.

ز) وقتی گاوها پس از پیک تولید یا در اواخر تولید به طور مناسبی تغذیه نشوند، به ویژه در گله هایی که چند TMR تغذیه می شود، می تواند چنین مشکلاتی بروز کند. افت های ناگهانی در تولید اغلب وقتی اتفاق می افتد که بین جیره ها 10 تا 15 درصد اختلاف از لحاظ ماده خشک کنسانتره وجود دارد.

شیردهی های کوتاه

الف) تجمع چربی میتواند در گاوهای بیش از حد چاق متضاد تولید شیر باشد. این مشکل اغلب زمانی بروز می کند که گاوهای اواسط یا اواخر شیردهی بیش از حد تغذیه می شوند. جیره ها باید طوری از لحاظ انرژی و پروتئین فرموله شوند که از اسکور گرفتن بیش از حد دام ها در این در این دوره ها پیش گیری شود که این موضوع هم یکی از راه های افزایش تولید شیر در گله است.

ب) تغذیه کمتر از حد گاوها، بویژه انرژی یا یک جیره نامتوازن، یک دلیل عمده در گله های نامناسب تغذیه شده می باشد. افت های ناگهانی در تولید شیر نیز اغلب با این پدیده مشاهده می شود.

ج) تخلیه ناکامل پستان به وسیله عملیات نامناسب شیردوشی نیز می تواند منجر به پیک های کمتر و شیردهی های کوتاه تر شود. شیردوشی باید ظرف نیم تا یک دقیقه پس از آماده سازی گاوها صورت پذیرد. وقتی گاوها اغلب خیلی زودتر از موعد برای شیردوشی آماده میشوند چنین مشکلاتی ممکن است بروز نماید. یک سیستم شیردوشی ناکارآمد، که نیازمند یک فرآیند شیردوشی بیش از 6 دقیقه به ازای هر راس باشد نیز می تواند مشکل ساز باشد که حل آن یکی از راه های افزایش تولید شیر در گله است. جدا کردن خرچنگی از پستان قبل از اتمام شیردوشی معمولا دلیل عمده ای نیست چرا که شخص باید حدودا نیم لیتر یا بیشتر شیر در پستان باقی بگذارد تا مشکلات پی آیند بوجود بیاید. استفاده (سواستفاده!) بیش از ظرفیت از مدخل های ورودی و خروجی و وجود لتاژ سرگردان ممکن است منجر به پیک های کمتر یا شیردهی های کوتاهتر شود.

د) شیوع بالای ورم پستان بالینی یا تحت بالینی می تواند شیردهی را کوتاه کند.

ه) دلیل اصلی مشکلات فردی گاوها خروج ضعیف شیر است. برخی گاوها نیازمند این هستند که برای تخلیه کامل شیر به طور ثانویه تحریک شوند. ولتاژ سرگردان، سرپستان های زخمی، و خلاء بیش از حد می تواند این مشکل را ایجاد کند.

و) ممکن است مستعدکننده های ژنتیکی نیز در این امر دخیل باشند.