آب و هوای سرد مانع رشد گوساله ها می شود
معمولا در هوای سرد بسیاری از گوساله ها ضربه می خورند ولی بسیاری از دامداران به آن توجه نمی کنند.
در آب و هوای سرد باید انرژی بیشتری از طریق استارتر به گوساله ها خورانیده شود. گوساله هایی که در سرما خوب رشد نکنند شیر کمتری هم در دوران بلوغ تولید خواهند کرد. دامنه خنثی حرارتی در گوساله ها بین 15.5 تا 24 درجه سانتی گراد است.
برای اینکه انرژی بیشتری به گوساله برسانیم 4 انتخاب وجود دارد:
1-خورانید شیر جایگزین بیشتر
2- خورانیدن بیشتر شیر حذفی پاستوریزه شده
3- خورانید شیرهای جایگزین با سطوح بالاتر چربی
4- استفاده از مکمل چربی در خوراک مایع
به بیان ساده، بیشتر خورانیدن به نظر بهترین و درست ترین راهکار به نظر می رسد. اما باید توجه داشت که نباید پروتئین را بیش از حد تغذیه نمود چون احتیاجات پروتئین در طول تنش سرمایی افزایش نمی یابد. استفاده از چربی اضافی (تقریبا 110 گرم در روز) یک راهکار بسیار عملی است که نتیجه آن در شکل های زیر به وضوح مشخص است.
شکل 1 اثر هر 5.5 درجه سانتیگراد تغییر در دمای محیط را بر روی افزایش وزن روزانه بر حسب انرژی برای یک گوساله 45 کیلویی را نشان می دهد. توجه داشته باشید که هر 5.5 درجه سانتی گراد کاهش در میانگین دمای روزانه، افزایش وزن روزانه را در حدود 90 گرم در روز کاهش می دهد. این کاهش افزایش وزن فقط برای 5.5 درجه سانتگراد بسیار مهم است.
درضمن شکل 2 نشان می دهد که یک 9 کیلوگرم وزن بدن اضافی، افزایش وزن را در حدود 136 گرم در منفی یک درجه سانتی گراد یا در هر فاصله 5.5 سانتی گرادی کاهش میدهد. مکمل چربی افزوده شده (110 گرم چربی علاوه شیر خسکی که حاوی 20 درصد پروتئین و 20 درصد چربی می باشد) بر انرژی لازم برای 230 تا 270 گرم افزایش وزن روزانه در روز را در 1- درجه سانتی گراد یا برای هر 5.5 درجه سانتی گراد کاهش دما در روز فراهم می کند. همانطور که در شکل 2 دیده می شود سهم شیرخشک به دلیل نیازهای نگهداری بیشتر برای آن 9 کیلوگرم وزن بدن بیشتر، کمتر می باشد.
همانطور که در شکل 1 نشان داده شده است سهم ترکیبی انرژی حاصل از هر دو شیر خشک و مکمل چربی افزوده شده به سختی می تواند انرژی نگهداری و افزایش وزن را در دمای 18- درجه را تامین نماید.
استارتر باید خورانیده شود
اثر خوردن استارتر بسیار قابل توجه است. برای مثال 110 گرم مصرف استارتر در روز برای یک گوساله 55 کیلویی افزایش وزن روزانه را در حدود 135 گرم تامین می کند. با دوبرابر کردن مصرف استارتر، افزایش وزن بر حسب انرژی به 230 گرم در روز می رسد.
آب را ندیده نگیرید!! در زمستان اگر می توانید آب گرم به گوساله ها بدهید.
وقتی گوساله ها آب گرم می نوشند دمای محتویات شکمبه را کاهش می دهند متناسب با دمای آب مصرفی.
در یک مطالعه اخیر در دانشگاه کرونل (خلاصه 10 سال تحقیق) نشان داد که هر 450 گرم افزایش وزن پیش از شیرگیری باعث تولید 385 کیلوگرم شیر تولیدی بیشتر در اولین دوره شیردهی می شود. در طول سه دوره شیردهی این رقم به 1036 کیلو شیر میرسد. وقتی آنها به بررسی علت تفاوت در رشد پیش از شیر گیری را بررسی کردند (130 گرم تا 1.2 کیلوگرم در روز)، دریافتند که عمده تفاوت مربوط به سرمای هوا بود. گوساله های متولد شده در زمستان (دمای صفر درجه) حدود 1.43 مگالری در روز انرژی مورد نیاز برای رشد کمتری نسبت به گوساله های متولد شده در ماه های گرمتر سال (میانگین دمای 19.5 درجه سانتی گراد) مصرف می کنند. برای هر مگاکالری انرژی اضافی بیش از نیازهای نگهداری در آب و هوای سرد، گوساله 235 کیلوگرم شیر بیشتر در اولین دوره شیردهی و در مجموع سه دوره شیردهی 910 کیلوگرم شیر بیشتر تولید می کند. بخاطر داشته باشید که هر 5.5 درجه سانتیگراد کاهش در درجه حرارت محیط موجب کاهش 90 گرمی در افزایش وزن روزانه خواهد شد. همچنین باید تو جه داشت که حتی در مناطق گرمسیر نیز شما شبهایی در زمستان دارید که دمای هوا بسیار پایین می آید و همین می تواند تولید آینده را کاهش دهد.
برای گوساله های جوانتر تصحیحات باید در برنامه خورانیدن خوراک مایع صورت بگیرد. برای گوساله های بزرگتر آنها نیازمند انرژی بیشتر از طریق خوراک مایع هستند. ولی برای آنها مصرف استارتر بیشتر هم بسیار مهم است که به نوبه خود نیاز مند توجه به نوشانیدن آب گرم می باشد.
دکتر احسان محجوبی، 92