یکی از جنبه های جالب تحقیقات که درآن تغذیه ممکن است است تولید مثل را تحت تاثیر قرار دهد، مطالعاتی است که در آن چربی به گاوها خورانیده شده است. این جیره ها ممکن است پیشرفت بزرگی در عملکرد تولیدمثلی دام ایجاد کنند.
دکتراحسان محجوبی 10 مهر 93
منابع چربی بسیار زیادی در دسترس هستند…
بسیاری از انواع مکمل های چربی خورانده شده به گاو از پیه و روغن زرد (پسماند رستورانی) استفاده کرده اند (در امریکا). به علاوه، روغن حاصل از کلزا، پنبه دانه، بذر کتان، منداب، گل رنگ، سویا، آفتابگردان، و ماهی منهادن علاوه بر 3 محصول تجاری دیگر موجود در بازار امریکا به گاوهای شیری تغذیه شده اند. این محصولات، ترکیبی از مخلوط های متفاوت تک تک اسیدهای چرب هستند نظیر: اسید میریستیک، پالمیتیک، پالمیتولئیک، استئاریک، اولئیک، لینولئیک و لینولنیک. اسید لینولئیک و لینولنیک برای عملکرد تولید مثلی خوب مورد نیازند و باید در جیره برای تامین نیازهای گاو گنجانده شوند.
میکروبهای شکمبه اسیدهای چرب ضروری را با اشباع کردن یا بیوهیدروژناسیون به اسیدهای چرب غیر ضروری تبدیل می کنند. عمده اسیدهای چرب ضروری حاوی 18 کربن با 2 یا 3 باند دوگانه به وسیله میکروب های شکمبه به اسید استئاریک که باند دوگانه ندارد تبدیل می شوند.
تنها 10 تا 14 درصد از اسیدهای چرب ضروری (لینولئیک و لینولنیک) از شکمبه فرار می کنند. برخی از اشکال بینابینی این اسیدهای چرب در شکمبه ظاهر می شوند و می توانند متابولیسم را تحت تاثیر قرار دهند و باعث کاهش چربی شیر شوند. از این رو، بسیاری از شرکت های تجاری اقدام به پوشش دار کردن یا محاظت کردن مکمل های چربی برای در امان ماندن از بیوهیدروژناسیون شکمبه ای کرده اند.
17 پژوهش شامل 3427 راس گاو شیری بهبود معنی داری در نرخ آبستنی را با تغذیه مکمل های چربی گزارش کرده اند. این بهبود شامل نرخ آبستنی با اولین تلقیح و نیز تلقیحات بعدی بوده است.
در مقابل، 17 پژوهش دیگرنیز یا اثری دیدند و یا اثرات منفی از خورانیدن چربی ها گزارش کرده اند. این دسته شامل 2689 راس گاوشیری بوده اند.
در مطالعاتی که عملکرد تولید مثلی بهبود یافته بود، تعیین کردن اینکه کدام مکمل چربی یا کدام اسیدهای جرب موثر بوده است مشکل است. هنگامی که گاوها چربی هایی حاوی پالمیتیک و اولئیک خورده بودند نرخ آبستنی در مقایسه با گروه شاهد بدون دریافت اسیدهای چرب بالاتر بود. در مقایسات دیگر، گوهای تغذیه شده با نمک های کلسیمی روغن پالم به خوبی آنهایی که با نمک های کلسیمی مخلوط روغن سویا و اسیدهای چرب با یک باند دوگانه یا مخلوط نمکهای کلسیمی روغن پالم و روغن ماهی تغذیه شده بودند، آبستن نشده بودند.
بنابراین، چربی های حاوی اسیدهای چرب اولئیک و پالمیتیک (عمدتا) ممکن است به اندازه آنهایی که حاوی اسیدهای چرب اومگا 3 و اومگا 6 هستند کارایی نداشته باشند. 4 آزمایش با تغذیه بذر کتان نشان دادند که نرخ آبستنی بهبود نیافت ولی بقای رویان با تغذیه بذر کتان افزایش یافت. وارد کردن ماهی به صورت پودر یا روغن در جیره عملکرد تولید مثلی را در 5 مطالعه بهبود داد.
در پژوهشی که اخیرا در دانشگاه فلوریدا با 1069 گاو تغذیه شده با نمک های کلسیمی اسیدهای چرب روغن ماهی (1/5 درصد ماده خشک جیره) انجام شد، نرخ آبستنی در مقایسه با گاوهای تغذیه شده با نمک کلسیمی روغن پالم از46 به 53 درصد بهبود یافت. همچنین تلفات رویانی از 12 به 6 درصد کاهش یافت.
بسیاری از دانه های روغنی درتوانایی هایشان در بهبود عملکرد تولید مثلی مورد بررسی قرار نگرفته اند. اگرچه روغن بسیاری از دانه های روغنی بیش از 50 درصد اسید لینولئیک دارد، مقدار تحویل شده این اسید جرب به روده کوچک در همه دانه های روغنی یکسان نیست. بر اساس مقدار اسیدلینولئیک موجود در چربی شیر، به نظر میرسد که دانه سویا در مقایسه با پنبه دانه اثر بیشتری در فراهم کردن این اسید چرب به بافت های بدن دارد. آفتابگردان و گلرنگ نیزمی توانند اسید لینولئیک را در شیر افزایش دهند ولی نه به اندازه ای که دانه سویا می تواند. فرآیندهایی نظیر تف دادن دانه سویا و غلتک زدن دانه آفتابگردان، به نظر می رسد که تحویل اسید لینولئیک به بافت ها را افزایش می دهد. دانه کامل بذر کتان که به مقدار 10 درصد ماده خشک جیره خورانده شده بود توانست مقداری اسید لینولنیک نیز به بافت ها برساند. در این مورد آسیاب کردن شاید مقدار بیشتری اسید لینولنیک را نیز به بافت ها تحویل دهد که برخی دیگر آن را قبول ندارند.
چربی چگونه عمل میکند…
چربی عملکرد تولید مثلی را به دلایل زیر بهبود می دهد:
– فولیکولهای تخمدانی بزرگتر قادرند استروژن بیشتری تولید کنند.
– جسم زرد بزگتر و تولید پروژسترون بیشتر بعد از تخمک ریزی
– رویان های با کیفیت بیشتر
– تلفات رویانی کمتر
– تامین اسیدهای چرب ضروری موردنیاز دام
– بهبود سیستم ایمنی
«روغن حاصل از پنبه دانه، بذر کتان، منداب، گلرنگ، سویا، آفتابگردان و ماهی منهادن می توانند اسیدهای چرب ضروری را برای دام فراهم و تولید مثل را بهبود دهند».
سالهای سال این تصور وجودداشت که گاوهای تازه زا و اوایل دوره شیردهی وقتی که با جیره های حاوی سطوح متوسط چربی تغذیه شوند شیر بیشتری تولید خواهند کرد. منابع چربی غنی از لحاظ امگا 3 و امگا 6 که این منابع را پس از شکمبه در اختیار دام قرار می دهند احتمالا بیشترین اثر را در بهبود وضعیت تولید مثلی دارند، اما چربی های دیگری که مقادیر کمی از این اسیدهای چرب امگا دارند نیز در معدود مطالعاتی باعث بهبود تولید مثل شده اند. در مطالعااتی که چربی موجب بهبود عملکرد تولید مثلی شده است، مقدار چربی جیره حداقل 1/5 درصد ماده خشک مصرفی دام بوده است.
از متخصص تغذیه خود برای بهبود عملکرد تولیدمثلی با خوراندن چربی ها مشاوره بگیرید.
