چگونه و با چه روشی باید ماده خشک ذرت سیلو شده را در فارم با مایکروویو اندازه گیری کرد؟

دکتر احسان محجوبی، 23 شهریور 94

سلام و با عرض پوزش به دلیل تاخیر در قرار دادن مقاله بر روی وب سایت بخاطر حضور دکتر رابرت پتن در ایران. بارها شده که در دامداری سوال می شود چگونه ماده خشک ذرت سیلویی را اندازه گیری کنیم. در این مقاله به طورساده به بیان این مطلب خواهیم پرداخت.

وسایل مورد نیاز

            – یک دستگاه مایکروویو

            – یک عدد ترازو که توانایی وزن کردن 100 گرم نمونه را داشته باشد و آن هم با دقت کافی.

            – ظرف مخصوص مایکروویو (کاغذی یا پلاستیکی) که در اثر استفاده در مایکروویو آسیب نبیند.

            – یک لیوان آب حدودا 250 میلی لیتری که سه-چهارم آن پر از آب باشد.

روش انجام کار

1- ظرف مربوطه را با بالاترین دقت وزن کنید. عدد مربوطه را به عنوان A در نظر بگیرید.

2- حدود 100 گرم نمونه را در ظرف بریزید و دوباره آن را وزن نمایید (دقت کنید وزنی که الان یادداشت می کنید مجموع وزن ظرف و نمونه با هم است). این عدد را B در نظر بگیرید.

3- لیوان آب و ظرف حاوی نمونه را باهم در داخل مایکروویو قرار داده وبا بالاترین درجه به مدت 3 دقیقه حرارت دهید.

4- سپس نمونه را بیرون آورده و وزن کنید. نمونه را دوباره به داخل مایکروویو برگردانده و یک دقیقه دیگر حرارت دهید. دوباره نمونه را وزن کنید. اگر این وزن با وزن اولی که نمونه را از مایکروویو بیرون آوردید یکی است، نمونه خشک شده است. این وزن را به عنوان C در نظر بگیرید. اگر بعد از دومین وزن کشی بازهم وزن تغییر کرد، 30 ثانیه دیگر هم نمونه را داخل مایکروویو قرار دهید. 30 ثانیه به 30 ثانیه نمونه را داخل مایکروویو قرار دهید تا عدد وزن در 2 وزن کشی متوالی یکی شود. وزن نهایی را همانطور که گفته شد به عنوان C در نظر بگیرید.

5- درصد ماده خشک را طبق فرمول زیر محاسبه کنید:

100 × (B-A) ÷ (C-A) = درصد ماده خشک

 مثال:

وزن ظرف = 7 گرم (وزن A)

وزن نمونه و ظرف با هم = 107 گرم (وزن B)

وزن نمونه و ظرف پس از خشک شده در مایکروویو = 55 گرم (وزنC)

100 × (7-107) ÷ (7-55) = درصد ماده خشک

100 × 100 ÷ 48 = درصد ماده خشک

یعنی 48 % ماده خشک

نکات اضافی:

1- در هنگام خشک شدن نمونه به دقت آن را نظارت کنید. اگر نمونه شروع کرد به دود کردن، مایکروویو را فورا خاموش کنید تا نمونه شعله ور نشود. روی آن آب بریزید و نمونه را دور بیندازید. یک نمونه دیگر را امتحان کنید.

2- وقتی شما با روش آشنایی پیدا می کنید و خبره می شوید، خودتان دیگر می توانید زمان حرارت دادن را بر اساس تجربه خود تغییر دهید و تنظیم کنید. برای مثال وقتی می خواهید ماده خشک یک نمونه مرتعی (که نوعا 20 درصد ماده خشک دارد) یا نمونه ذرت سیلویی کشور را (که 18 تا 23 درصد ماده خشک دارد) اندازه گیری کنید، زمان آغازین حرارت دادن به جای 3 دقیقه چیزی حدود 4-5 دقیقه خواهد بود.

3- مایکروویوها بر حسب توان خود انواع متفاوتی دارند. پس این روش را با مایکروویو خود امتحان کنید و بر اساس تجربه خود زمان خشک کردن را تعدیل نمایید.