سمینار دکتر Patton در ارتباط با آسایش و رفتار طبیعی دام

یکی از معضلات دامپروری در ایران، آسایش دام و کیفیت علوفه مصرفی می‌باشد. ماهیتاً گاو در هوای خنک احساس راحتی می‌کند و با بالارفتن دما در معرض چالش و مشکلات متعددی قرار می‌گیرد.

رفتار طبیعی دام از مدت زمانیکه به فعالیت‌های روزمره خود اختصاص می‌دهد قابل سنجش هست. دکتر پتن نتایج تحقیقات دکتر گرنت، انجمن گاوداران امریکا و دکتر پتن را سال 2020 در جدول زیر گزارش کردند.

1. در شرایط اقلیمی ایران که دما از امریکا بالاتر است باید زمان نوشیدن آب دو برابر مقادیر ذکر شده درنظر گرفته شود.
2.  زمان شیردوشی صرفاً زمان صرف شده در سالن شیردوشی نبوده و در اصل از لحظه خروج دام از بهاربند تا زمان برگشت محاسبه می‌شود، درصورتیکه بالاتر از 45 دقیقه باشد نشان‌دهنده فاصله زیاد سالن شیردوشی از بهاربند است.
3. اگر چکاپ دامپزشکی طولانی شود، دام زمان برگشت به بهاربند رفتار تهاجمی نشان می‌دهد.

شاید برای شما سوال باشد مجموع این زمان‌ها بیشتر از 24 ساعت می‌شود، ولی باید در نظر گرفت که بعضی آیتم‌ها با هم همپوشانی زمانی دارند و منفک از هم رخ نخواهند داد.

عدم آسایش دام در گله منجر به…

• افزایش انرژی نگهداری
• افزایش کورتیزول خون تحت شرایط استرس
• کاهش میزان مصرف خوراک و در نتیجه تولید دام
• کاهش سودآوری گله

ویژگی‌های ظاهری دام سالم از نظر دکتر پتن

1. پوست براق، مسطح و صاف
2. BCS مناسب
3. سر بالا و گوش به سمت بالا
4. قوز نکردن در زمان حرکت
5. نشستن و ایستادن طبیعی
6. اندام تحتانی تمیز
7. عدم تورم در دست و پا
8. پستان متوازن

بررسی شرایط آسایش در گله

• اسکور وضعیت بدنی BCS

• اسکور حرکتی

لنگش از زمانی‌که دام اسکور 2 می‌باشد، شروع شده و در اسکور حرکتی 3 قابل مشاهده هست.

30-40 درصد دام‌ها با اسکور حرکتی 2 سالم هستند و احتمالا دچار آرتروز یا جراحت باشند و مشکل حادی نباشد.

در شرایط نرمال

>90 درصد دام‌ها اسکور 1 و 2،

<0/5 درصد اسکور 5،

<5 درصد اسکور 3 و 4

• نکات مهم در مدیریت سم

سم‎‌چینی صحیح از 6 ماهگی آبستنی شروع گردد، در صورت رخ دادن چرخش اصلاح سم سخت می‌شود و زمان خشکی گاو سم‌چینی گاو سخت می‌شود.

تمیز کردن مسیر رفت و آمد گاو از سنگ‌ریزه و پر کردن چاله‌های دامداری

حمام سم: در صورت استفاده از سولفات مس یا فرمالین، 3 بار در هفته از حمام سم استفاده شود ولی درصورت استفاده از محلول‌های رقیق‌تر حمام سم بصورت روزانه لازم است. بهتر است قبل از ورود سم‌ها را با آب تمیز شستشو داده تا مواد درشت حذف شود.

در رابطه با نکات پیش‌رو در بخش بعدی صحبت خواهد شد.

• خوراک

• تنش گرمایی

• تهویه

بخشی از سخنرانی دکتر پتن، مهر 1398

گردآوری: سحر کریمی | دکتری تخصصی تغذیه دام