اگر استال های شما مانع از این می شوند که گاوها روزی 12 ساعت استراحت کنند، نرخ لنگش به احتمال زیاد افزایش خواهد یافت.
دکتر احسان محجوبی 1 مرداد 93
گاوهای شما نیازمند یک فضای 2/5 متری در استال هستند. در استالی هایی که رو به دیوار هستند شما 60 سانتی متر هم باید اضافه در نظر بگیرید تا فضای لازم برای خیز دام در هنگام برخواستن را فراهم نمایید. در استال هایی هم که باز هستند باید حدود 30 سانتی متر فضای جهش فراهم کرد.
در دهه های گذشته، تزریق یک دوز پنی سیلین موارد ملایم گندیدگی سم را برطرف میکرد و مشکلات سم به این شدت وجود نداشت. پیشرفت های 30 سال گذشته در صنعت دامپروری تناوب زیادی داشته است اما هنوز آسایش دام، پویایی و ماندگاری او در گله با شبهه همراه بوده است.
با کشف اینکه مشکلات سم و پا بسیار شایع هستند، هزینه های بسیاری در پی دارند و پیچیده میباشند، حرکتی درجهت یافتن راهکارهایی برای اندازه گیری صحیح سطح لنگش، تعیین دلایل آن و روش هایی برای درمان سم های لنگ در سالهای اخیر به راه افتاده است. در زیر به برخی از یافته های یکی از موسسات مشغول در این زمینه که در دانشگاه British Columbia مستقر است ارائه می گردد.
اول باید آسایش دام فراهم شود
این مقوله با یک قانون ساده شروع می شود: هر چیزی که باعث برهم زدن زمان استراحت دام به کمتر از 12 ساعت در روز شود، به احتمال بسیار زیاد باعث افزایش لنگش می شود. در بیشتر موارد، حرکت به سمت حداکثرکردن بازده استال از نقطه نظر کارگری و هزینه ها موجب شده است تا استال های کمتری مورد تخریب قرار بگیرد و نیاز به بستر کمتری برای نگهداری استال و شارژ دوباره بستر باشد. اگرشما بین چندین استال مختلف به گاوها حق اتخاب بدهید آنها به شما خواهند گفت که کدام یک از همه بهتر خواهد بود.
استالها باید به اندازه کافی دراز و عریض باشند و در حالی که بستری عمیق و خشک ایجاد می کنند، دارای ریل های گردنی و تخته های سینه ای مناسبی باشند که امکان جابجایی راحت را برای دام فراهم کرده و هیچ اجباری به دام تحمیل نکند. جثه و نژاد دام در طراحی استال نقش عمده دارند که در کشور ما به حساب نمی آید.
جایگاه ریل یا نرده گردنی و تخته سینه بسیار اهمیت دارد. اگر تنظیم نباشند باعث می شوند گاو عقب تر در استال بخوابد و در این مورد راحتی کارگر در تمیز کردن استال ها به آسایش دام ترجیه داده شده است.
تخته سینه ای نباید بیش از 10 سانتی متر ارتفاع داشته باشد تا از خیزش راحت جلوگیری کند. محل قرار گیری نرده گردنی می تواند به شدت دام را از خوابیدن در استال منصرف کند. این امر اغلب با افزایش در تعداد دام هایی که با دست در استال ایستاده اند در حالی که پاهای آنها در راهرو قرار دارد، مشخص می شود. مقداری هزینه های اضافی کارگری در جهت تمیز کردن مداوم استال در مقابل داشتن گاوهای سالمتر سرمایه گذاری سودآوری خواهد بود.
بستر و استال ها به لنگش مرتبطند
محققان دانشگاه British Columbia ثابت کرده اند که استال های با بستر عمیق با کاهش چشمگیر 50 درصدی در لنگش همراه هستند. شن یا بستر عمیق خشک از سطوح سیمانی، تشک یا لاستیک بسیار بسیار بهتر هستند.
زخم های مفصل خرگوشی در بسترهای لاستیکی بیشترین و در بستر شنی عمیق کمترین مقدار بود. دکتر جان دیک، عقیده دارد که ارزیابی آسایش دام باید با نگاه کردن به دام شروع شود. لنگش یک شاخص بسیار مهم از میزان آسایش گاوهای شما است. این یک معیار و شاخص مطمئن و تکرار پذیر از میزان آسایش در گله شماست و می تواند سود حاصل از تغییرات صورت گرفته در دامداری را در طول زمان ارزیابی کند.
فارغ از تغذیه، اگر گاوها زیاد می ایستند و وزن و فشار زیادی را بر روی لامینا وارد می کنند این نشان میدهد که طراحی استال و آسایش دام میتواند تورم خط سفید (لامینایتیس) را نیز تحت تاثیر قرار دهد. در مورد استال ها دکتر دیک تاکید بسیار زیادی بر روی افزایش زمان استراحت دام دارد که عمده دلایل عدم موفقیت در این بخش را فقدان بستر مناسب و محل نامناسب نرده گردنی می داند.
بسترهای با کاه، برنده مسابقه آسایش دام
درحالی که اصطبل های فری استال حقیقتا محیط جایگاه ها را در کشورهای توسعه یافته در صنعت دامپروری تغییر داده اند، هیچ چیزی جای بهاربندهای پوشش دار شده با بستر کاه را نمی تواند بگیرد. اگرچه در این سیستم مساحت بیشتر و بستر زیادتری به ازای هر گاو مورد نیاز است، ولی این بسترها برنده مسابقه راحتی بسترها هستند. این بسترها بیشتر برای گروه های انتظار زایش، تازه زا، و بیمارستان به کار می روند. در حالی هیچ دامداری با تعداد زیاد دام در بیمارستان موافق نیست، خارج کردن دام های لنگ از فری استال و وارد کردن آنها به چنین بهاربندهایی به مدت چند هفته میتواند موجب بهبودی دام گردد.
لنگش می تواند نقطه تقاطع بسیاری از متغیرها باشد، مثل مشکلات طراحی استال، نوع بستر و نوع سطح. داده های بسیار زیادی وجود دارد که نشان می دهد نرخ نرخ لنگش به شدت بین گله ها و نواحی مختلف متفاوت است که به وضوح نشان می دهد می توان لنگش را کاهش داد. برای شروع می توانید با ارزیابی سطح فعلی گله، بررسی تاسیسات، و ایجاد تغییراتی در جهت بهبود رفاه دام و افزایش زمان استراحت کار را شروع کنید.