بيماری­‌های تنفسی در گوساله

اسکور بيماری­‌های تنفسی در گوساله

چه در هنگام تولد و چه پس‌ از آن، اسهال و مشکلات تنفسی، دو بيماری اصلی هستند که منجر به مرگ‌ومیر گوساله‌­ها می‌­شوند. اسهال معمولاً در 30 روز نخست پس از تولد، و مشکلات تنفسی در گوساله‌­های با سن بيش از 30 روز رخ می‌­دهد؛ هرچند امکان بروز آن­‌ها در هر سنی امکان­پذير است. بر پايه‌ی گزارش­‌های مربوط به سال 2023، در ایالات‌متحده آمریکا، بیماری‌های تنفسی مسئول 21.3 درصد مرگ‌ومیر در گوساله‌های شیری پيش از شیرگیری، و 50.4 درصد در گوساله‌های از شیر گرفته می­‌باشند. افزون بر مرگ‌ومیر، ديگر پيامدهای منفی ناشی از بیماری‌های تنفسی، عبارت­ند از: هزینه‌ها و نیروی کار صرف شده برای درمان، کاهش شديد رشد و اُفت باروری.

شناسایی بیماری تنفسی گاو (BRD)

شناسایی زودهنگام بيماری­‌های تنفسی ممکن است احتمال موفقیت درمان را افزایش دهد و به جلوگیری از کاربرد ناموجه و نامناسب از داروهای ضد میکروب (به­‌ویژه آنتی‌­بیوتیک‌­ها) کمک کند. روش­‌های استانداردِ مرجع برای شناسایی بیماری تنفسی گاو (BRD) در دام‌­های مرده، عبارتند از: کالبدگشایی همراه با آزمون­‌های هیستوپاتولوژیکی، میکروبیولوژیکی، مولکولی و بیوشیمیایی.

برای شناسایی BRD در گاوهای زنده می‌توان از سونوگرافی و رادیوگرافی قفسه‌ی سینه استفاده کرد. همه‌­ی این موارد، نیازمند استفاده از دستگاه‌­های گران­‌قیمت و نیروی انسانی آموزش­‌دیده هستند.

با توجه به موارد اشاره‌شده در بالا، برتری عمده­‌ی سیستم‌های رتبه‌­بندی بالینی در آن است که به دستگاه‌­ها یا آزمون‌­های شناسایی گران­‌قیمت نیاز ندارند. نخستین رتبه‌بندی BRD در سال 1977 به‌عنوان ابزاری برای دسته‌­بندیِ شدت BRD در گوساله‌های آلوده به ویروس سینسیتیال تنفسی گاوی (BRSV) انجام شد.

در سال 2014، برخی پژوهشگران، سیستم­‌های رتبه­‌بندی گوناگونی را برای ارزیابی BRD در گوساله‌های از شیر گرفته، پیشنهاد کردند. هیچ­‌یک از این سیستم­‌های رتبه‌­بندی BRD نتوانست ارزیابی دقیق و قابل‌­اعتمادی را برای BRD ارایه دهد. در سال 2019 پژوهشگران دانشکده‌­ی کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه کالیفرنیا، موفق به پیشنهاد یک سیستم رتبه­‌بندی دقیق برای BRD در گوساله‌های شیرخوار و از شیرگرفته شدند. این سیستم را سیستم اسکور بندی BRD کالیفرنیا یا CA BRD نامیدند. برای گوساله­‌های شیرخوار، بر پایه­‌ی 6 نشانه‌­ی بالینی، و برای گوساله­‌های از شیرگرفته، بر پایه­‌ی 5 نشانه­‌ی بالینی پایه­‌گذاری شد.

اسکور کل

همه‌­ی رتبه‌­های مربوط به این فراسنجه­‌ها با هم جمع می­‌شوند تا اسکور کُل به دست آید.

  • برای گوساله­‌های شیرخوار، رتبه‌­ی کُلِ برابر 5 یا بیشتر، نشان­‌دهنده‌­ی احتمال ابتلای گوساله به BRD می­‌باشد.
  • یکی از 5 فراسنجه‌­های مورد ارزیابی برای گوساله‌­های از شیرگرفته، نوسان­‌های شبانه­‌روزی دمای مقعد است. اگر گوساله، فاقد نوسان‌­های دمایی مقعدی باشد، رتبه­‌ی کُلِ 1 یا بیش­تر، نشان­‌دهنده‌­ی احتمال ابتلای گوساله به BRD می‌­باشد. اگر گوساله، دارای نوسان­‌های دمایی مقعدی 15 (سلسیوس) یا بیش­تر باشد، در این شرایط رتبه­‌ی کُلِ 2 یا بیش­تر، نشان­‌دهنده‌­ی احتمال ابتلای گوساله به BRD می‌­باشد.

گردآوری و تدوین: دکتر محمد چمنی

کلمات کلیدی:
نوشتهٔ پیشین
اسکور اسهال گوساله­‌ی نوزاد (Neonatal Calf Diarrhea Score = NCDS)
نوشتهٔ بعدی
5 نکته کلیدی در مصرف مواد معدنی
اسکور اسهال گوساله­‌ی نوزاد (Neonatal Calf Diarrhea Score = NCDS)
5 نکته کلیدی در مصرف مواد معدنی

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

این فیلد را پر کنید
این فیلد را پر کنید
لطفاً یک نشانی ایمیل معتبر بنویسید.
برای ادامه، شما باید با قوانین موافقت کنید