سوالاتی که باید از متخصص تغذیه خود بپرسید تا به آنها پاسخ بدهد.
در این مقاله کوتاه ما به مواردی اشاره میکنیم که دامداران باید از متخصص تغذیه خود بخواهند تا انجام دهند. این اطلاعات از گلههای امریکا به دست آمدهاند و لذا همه نکات گفته شده در این مقاله شاید برای دامداریهای ایران قابل کاربرد نباشد ولی سرنخ هایی ارائه می کند تا بدانیم کجا هستیم و چه هدفی را باید دنبال کنیم.
اولین سالی که باید بپرسید این است که آیا متخصص تغذیه شما یک جفت چکمه برای خودش دارد یا خیر؟
این سوال به این خاطر اهمیت دارد که قدم زدن در بین گاوها برای رسیدن به موفقیت بسیار حیاتی است. با قدم زدن در فارم، شما از وضعیت گاوها، وضعیت محیط، شرایطی که گاوها در آن قرار دارند، شرایط کارگران و موارد دیگر اطلاع پیدا میکنید. برخی بر این باورند که هنر جیره نویسی به توانایی متخصص تغذیه در ردیابی جیرهای که گاو آن را مصرف میکند مطابق با شرایطی که در آن قرار دارد، بستگی دارد.
هنر تغذیه دام شامل مدیریت خوراک، کارگران و وضعیت آنها، رفتار گاو، آسایش دام و تراکم هر بهاربند است. هر کدام از این موارد اهمیت بسیار زیادی در موفقیت جیرهای که جیره نویس ارائه میدهد خواهد داشت. در واقع ما باید اطمینان حاصل کنیم که جیره نویس وارد گله شده و از نزدیک گاوها را ببیند تا خود گاوها به او بگویند که چه چیز نیاز دارند و آیا جیره خوبی به آنها داده شده است یا خیر.
سوال دوم: آیا جیره نویس شاخص ها یا معیارهایی برای بهبود در نظر دارد که به شما ارائه دهد یا خیر.
در واقع این شاخصها به شما این امکان را میدهد که ادعاهای جیرهنویس را ارزیابی کنید و خودتان را با گلههای مشابه از نظر مدیریت و عملکرد مقایسه نمایید. نکات کلیدی در این شاخصها عبارتند از تولید شیر، پروتئین و چربی شیر، شیر تصحیح شده بر اساس چربی و نیز شیر تصحیح شده بر اساس انرژی، نرخ آبستنی با اولین تلقیح، بازده خوراک (هزینه هر کیلوگرم ماده خشک) و سودآوری.
سوال سوم: جیره نویس شما چه برنامه های آموزشی می تواند در اختیار دامداری قرار دهد؟
این بسیار مهم است که آیا جیرهنویس شما میتواند کارشناسان شما را آموزش دهد یا در کارگران شما انگیزه ایجاد کند یا خیر.
سوال چهارم: با چه سرعتی آنها خودشان را به روز نگه میدارند؟
تا چه حد از تکنولوژی روز خبر دارند؟ تا چه حد از مدلهای تغذیه اطلاع دارند؟ چگونه ابزارهایی که از آن در کار دامپروری استفاده میکنند را به روز میکنند؟
سوال پنجم: فلسفه جیرهنویس از نوشتن هر جیره چیست؟
باور بر این است که سلامت شکمبه اولین فلسفه هر جیره است و جیرهنویس باید به آن توجه ویژه داشته باشد. پس به عنوان اولین فلسفه ما باید جیرهای داشته باشیم که نتیجهی آن یک گاو سالم باشد. جیرهنویس نباید هیچ قانونی را نقض کند. به عبارت دیگر، تولید نباید در کوتاه مدت بالا برود و سپس سقوط کند. اگر ما سلامت شکمبه را به مخاطره بیندازیم، در واقع سودآوری در بلند مدت را به خطر انداختهایم. جیرهنویس هم باید روی اجزای جیره تمرکز کند و همچنین روی ترکیبات شیمیایی جیره تسلط داشته باشد. جیره نویس باید از نحوهی آمادهسازی جیره و تحویل آن به گاو اطلاعات کافی و تجربه لازم را داشته باشد.
دکتر احسان محجوبی، 3 اردیبهشت 93