بدون شک دوره انتقال و به ویژه دوران پس از زایش مهمترین بخش در چرخه شیردهی یک گاو می‌باشد و برای رسیدن به حداکثر تولید باید حداکثر توجه را به این بخش داشت. در این زمینه سوال این هفته در مورد راهکارهای حداکثر کردن ماده خشک مصرفی در گاوهای تازه‌زا می‌باشد و امیدورایم مطالب گردآوری شده مفید فایده باشد.

در این بخش از نظرات کارشناسان ذکر شده در مقاله استفاده شده است:

مهندس بهشتی (مشاور تغذیه دامداری‌های استان‌های تهران ، البرز، قزوین و …):

1- مدیریت مناسب تغذیه در اواخر شیردهی و دوره خشکی جهت داشتن یک BCS مناسب در زمان زایش (3.5 تا 3.75)

2- مدیریت تغذیه و سلامت گاوها جهت کاهش ابتلا به ناهنجاری‌هایی نظیر ورم‌پستان، جفت‌ماندگی، لنگش، هایپوکلسمیا، اندومتریت، اسیدوز و … .

3- ایجاد شرایطی جهت تأمین حداکثر آسایش در گروه تازه‌زا از نظر تأمین تهویه، بستر مطلوب، کاهش استرس‌های مربوط به عملیات کنترلی گاوهای تازه‌زا، فضای کافی آخور و مخصوصاً کاهش تراکم

4- افزایش دفعات خوراک‌دهی و ارائه خوراک تازه

5- استفاده از علوفه با کیفیت و توجه به خوش‌خوراکی اقلام خوراکی و قابلیت هضم آن‌ها

6- استفاده از علوفه ساقه بلند جهت تأمین الیاف مؤثر کافی به صورت بخشی از کل علوفه مصرفی به منظور تأمین سلامت و فعالیت شکمبه

7- دسترسی به آب تمیز و تازه، جهت تشویق مصرف خوراک

8- توجه به تخمیرپذیری منابع غلات مورد استفاده و سطح استفاده از آن‌ها

9- استفاده از افزودنی‌هایی مثل پروپیوتیک‌ها (مخمرها)، بافرها، نیاسین و …

مهندس محرمی (دامداری فکا، اصفهان، 2760 راس دوشا):

1- مدیریت گاوها در دوره پیش از زایش به منظور کم‌کردن ناهنجاری‌هایی نظیر تب شیر، جفت‌ماندگی، کتوز و کبد چرب (با توجه به مدیریت BCS در دوره خشکی) و …

2- بهترین و باکیفیت‌ترین علوفه را برای تازه‌زا استفاده کنیم.

3- در تابستان افزایش دفعات خوراک‌دهی از 3 به 4 بار برای گروهای تازه‌زا

4- پس مانده وعده قبل همواره باید برداشته شود و خوراک به صورت تازه در آخور ریخته شود.

5-آبخوری‌ها همیشه باید تمیز باشد.

6-تقریباً یک کیلو از یونجه مصرفی را به صورت سرک استفاده کنیم.

7-از غلاتی که سرعت عبور بالایی دارند و کمتر در شکمبه هضم می‌شوند استفاده کنیم مثل ذرت.

8- از منابع پروتئینی که RUP بالایی دارند مثل دانه سویا، گلوتن یا پودر ماهی استفاده کنیم.

9- حتی المقدور از چربی‌های اشباع به دلیل اثرات کمتر روی محیط شکمبه و اثر بر کاهش خوراک مصرفی استفاده نماییم.

مهندس وحید غلامی (مشاور دامداری‌های فشافویه ، اراک و ….):

1- تراکم بهاربند و حتی المقدور جدا سازی تلیسه و دام بالغ از هم

2- TMR یکنواخت و توجه به اندازه ذرات

3- تغذیه علوفه با کیفیت جهت تحریک مصرف و نشخوار

4- پرهیز از افزایش مصرف کنسانتره در روزهای اول به دلیل مشکلات مربوط به اسیدوز و جابجایی شیردان

5- توجه به تب‌گیری و وجود عفونت‌های رحمی در گاوهای تازه‌زا

6- اسپری ملاس روی TMR

7- توجه به بافرها و مخمرها و پروبیوتیک‌ها

8- در زمستان‌ها توجه به قرار دادن آب ولرم دراختیار گاوهای تازه‌زا بسیار سودمند خواهد بود.

مهندس جهانی مقدم (دامداری شهریار صفاری 900 راس دوشا)

به منظور حداکثر کردن DMI در گاوهای تازه‌زا

1- از تنش در گاوهای تازه‌زا جلوگیری کنیم. عواملی مانند استرس گرمایی، نگهداری مخلوط گاو و تلیسه تازه‌زا در یک بهاربند، تراکم بالا گاو تازه‌زا که منجر به رقابت سر آخر و ایستادن گاو در زمان زیادی از شبانه روز گردد و نزدیک بودن جایگاه گاو تازه‌زا به محل‌های پر سروصدا و پر رفت امد می‌تواند منجر به تنش در گاو تازه‌زا شوند. در زمان تنش ترشح کورتیکوستروئیدها در خون می‌تواند ماده خشک مصرفی را کاهش دهد.

2- از ابتلا گاوهای تازه‌زا به بیماری‌های همچون تب شیر، جفت‌ماندگی، ورم پستان و متریت پیش‌گیری کنیم. این امر می تواند از کاهش DMI جلوگیری کند. همچنین بروز کتوز و جابه جایی شیردان را کاهش می‌دهد.

3- BCS گاوها را در زمان زایمان کمتر از 3.75 حفظ کنیم. از چاق شدن گاوها قبل از زایمان جلوگیری کنیم. چاقی بیش از حد در زمان زایش موجب کاهش انقباضات رحمی می‌شود که این امر احتمال بروز سخت‌زایی و عفونت‌های رحمی را افزایش می‌دهد که می‌تواند DMI را کاهش دهد. همچنین هورمون لپتین توسط سلول‌های بافت چربی ترشح می‌شود و با تأثیر بر سیستم اعصاب مرکزی دریافت اختیاری خوراک را کاهش می‌دهد. گاوهای چاق با دارا بودن بافت چربی فراوان مستعد افت خوراک مصرفی هستند. با داشتن گاوهای با BCS 3 تا 3.75 می‌توان مصرف خوراک بیشتری را در گاوهای تازه‌زا انتظار داشت.

4- از جیره‌های خوش‌خوراک استفاده کنیم. استفاده از مقادیر بالای یونجه با کیفیت می‌تواند مصرف ماده خشک بیشتری را منجر شود. مصرف یونجه به علت قابلیت هضم بالای آن تولید شیر و DMI بیشتری را پشتیبانی می‌کند. افزایش دفعات خوراک در ترکیب با تهیه کردن جیره‌های گلوکوژنیک با استفاده ازغلات فرآوری شده و کاهش منابع چربی می‌تواند به گاوهای تازه‌زا کمک کند.

5- گاوها تازه‌زا را 6 وعده در روز بدوشیم. افزایش تعداد دفعات دوشش منجر به افزایش DMI و شیر تولیدی می‌شود.

گروه علمی دامدار برتر:

1- داشتن تراکم حدود 85 درصد و فراهم کردن فضای آخور 70 تا 75 سانتی‌متر تا 21 یک روز پس از زایش.

2- تزریق ویتامین‌های گروه B جهت افزایش اشتها

3- استفاده از یونجه سرک و درجه یک

4- استفاده از سویای سرک که بسیار در افزایش ماده خشک مصرفی مؤثر است.

5- بهاربند آرام و به دور از هرگونه تنش محیطی (حرارتی، تهویه و …)

6- تزریق بلافاصله کلسیم به گاوهای شکم 2 به بالا و حتی المقدور به تلیسه‌ها

جمع‌بندی:

بدون شک دوره انتقال و به ویژه دوران پس از زایش مهمترین بخش در چرخه شیردهی یک گاو می‌باشد و برای رسیدن به حداکثر تولید باید حداکثر توجه را به این بخش داشت. در این زمینه سوال این هفته در مورد راهکارهای حداکثر کردن ماده خشک مصرفی در گاوهای تازه‌زا می‌باشد و امیدورایم مطالب گردآوری شده مفید فایده باشد.