مسملما هر تغییر جیره ای اثرات متفاوتی روی شیر و ترکیبات شیر دارد که موضوع مقاله زیر است
دکتر احسان محجوبی
در این مقاله به طور خلاصه به اثر کلی برخی تغییرات جیره ای که بر روی ترکیبات شیر موثرند اشاره میشود. برخی اوقات این سوال مطرح می شود که اگر به عنوان مصال سیلو کم شود چه اتفاقی می افتد یا سوالاتی ازین دست. در جدول زیر به بیشترین تغییرات احتمالی در یک گله و اثر آنها بر روی ترکیب شیر اشاره می گردد:
تغییر جیره ای و مدیریتی |
درصد چربی شیر |
درصد پروتئین شیر |
ماده خشک مصرفی حداکثر می شود. |
افزایش می یابد. |
با اندازه 0.2 تا 0.3 افزایش می یابد. |
دفعات مصرف کنسانتره افزایش یابد. |
0.2 تا 0.3 واحد افزایش می یابد. |
ممکن است به مقدار کم افزایش یابد. |
مصرف انرزی از نیاز دام کمتر باشد. |
0.2 تا 0.3 واحد افزایش می یابد. |
0.1 تا 0.4 واحد کاهش می یابد. |
مصرف زیاد NFC (بیش از 45 درصد کل جیره). |
1 درصد یا بیشتر کاهش می یابد. |
0.1 تا 0.2 واحد افزایش می یابد |
مصرف NFC در حد متعادل باشد (30-40 درصد). |
افزایش می یابد. |
سطح طبیعی آن حفظ می شود |
مصرف منابع الیافی در جیره زیاد باشد. |
بیشتر مقدار افزایش مربوط به نژاد را دارد. |
0.1 تا 0.4 واحد کاهش می یابد. |
مصرف منابع الیافی در جیره کم باشد (کمتر از 26 درصد NDF). |
1 درصد یا بیشتر کاهش می یابد. |
0.2 تا 0.3 واحد افزایش می یابد. |
اندازه ذرات علوفه کوتاه باشند (کمتر از 15 از علوفه دارای ذراتی با بیشتر از 3.5 سانتی متر باشند). |
1 درصد یا بیشتر کاهش می یابد. |
0.2 تا 0.3 واحد افزایش می یابد. |
پروتئین جیره زیاد باشد. |
بدون تاثیر است. |
اگر جیره پیشین کمبود داشته باشد افزایش می یابد. |
پروتئین جیره کم باشد. |
بدون تاثیر است. |
اگر جیره پیشین کمبود داشته باشد کاهش می یابد. |
پروتئین عبوری جیره در حد توصیه شده باشد (33 تا 40 درصد کل پروتئین خام جیره). |
بدون تاثیر است. |
اگر جیره پیشین کمبود داشته باشد افزایش می یابد. |
چربی جیره زیاد باشد (بیش از 7 درصد ماده خشک). |
پاسخ های متفاوت نشان می دهد. |
0.1 تا 0.2 واحد کاهش می یابد. |
البته باید توجه کرد که این پاسخ ها کلی هستند و ممکن است بسته به شرایط موجود در گله شما پاسخس غیر از آنچه در بالا نوشته شده است حاصل شود. در هر حال این نتایج، حاصل مررو مقالات زیادی هستند و به طور کلی همچین اتفاقاتی مورد انتظار خواهد بود.
نتایج و توصیه های کاربردی:
1- میزان الیاف جیره را در سطح 26 تا 32 درصد حفظ کرده و الیاف علوفه میز دارای طول مناسب باشند.
2- منابع نشاسته ای را به مقدار مناسب در جیره استفاده کنید (30 تا 40 درصد NFC). سطوح نشاسته در جیره معمولا بین 22 تا 28درصد ماده خشک است. مقدار قند نیز بین 3 تا 6 درصد است.
3- همراه با مصرف کنسانتره (ترکیب غلات و کنجاله های پروتئینی) سطح مناسبی از علوفه را نیز تغذیه کنید.
4- پروتئین خام در جیره به مقدار مناسب باشد (با در نظر گرفتن شرایط اقتصادی، معمولا برای گاوهای پر تولید بین 16-17 درصد توصیه ای مقعول و کاربردی است).
5- پروتئین عبوری جیره به میزان مورد نیاز (33 تا 40 درصد از پروتئین خام جیره) در جیره وارد گردند.
6- چربی ها را در سطوح توصیه شده در تغذیه دام مورد استفاده قرار گیرد (به توصیه ها و مقالاتی که در زمینه چربی که در سایت دامدار برتر قرار داده است جهت اطلاعات بیشتر می توانید استفاده نمایید).
7- ابتدا جیره ای متعادل تهیه نموده سپس با روش های مختلف مدیریتی مصرف آن را به حداکثر خود برسانید. به سادگی از کنار این توصیه ساده رد نشوید. بزرگان تغذیه همواره بر این نکته معتقدند که بهترین پاسخ را باید در عملکرد دام جستجو نمود. نرم افزارهای مختلفی وجود دارند که با همه آنها میشود جیره نوشت ولی اگر کسی “حس گا” را نداشته باشد، هیچ کدام از این نرم افزارها به کار او نمی آیند.