استانداردهای ترکیب گله

این سوال بسیار مطرح می‌شود که در یک گله در حالت عادی چه توزیعی باید بین گروه‌های مختلف شیری، خشک، گوساله و تلیسه بر قرار باشد. به همین منظور برای پاسخ به این سوال اطلاعاتی از منابع مختلف جمع‌آوری شده و تقدیم می‌گردد.

تعریف واژه‌ها:

نرخ حذف:

درصد گاوهای حذف شده به ازای هر سال را می‌گویند. معمولاً بین 25 تا 30 درصد است. یعنی از یک گله 100 راسی فقط 70 تا 75 راس سال بعد در گله حضور خواهند داشت. وقتی نرخ حذف 25 درصد باشد یعنی میانگین شکم شیردهی در گله حدود 4 خواهد بود.

نرخ جایگزینی:

درصد گاوهای وارد شده به گله به ازای هر سال که به صورت درصدی از تعداد گاوهای گله در ابتدای سال بیان می‌گردد.

نرخ افزایش:

نرخ جایگزینی منهای نرخ حذف برابر است با نرخ افزایش. برای مثال اگر 100 راس گاو در ابتدای سال وجود داشته باشد، 25 گاو حذف شود و 33 تلیسه وارد گله شود آنگاه:

ترکیب مناسب گله

ساختار سنی مورد انتظار در گله‌های در حال رشد و ثابت در جدول 1 نشان داده شده است. تعداد تلیسه‌ها به سن در اولین زایش و سنی که در آن تلیسه‌های اضافی فروخته می‌شوند بستگی دارد. جدول 2 ساختار یک گله کامل را به تفکیک تمام گروه‌ها مشخص می‌نماید.

جدول 1- ساختار متداول گله‌های شیری در حال رشد و بدون رشد

جدول 2- درصد کل دام‌های موجود در یک گله طبیعی به تفکیک گروه‌ها

به طور کلی در آمریکا در هر دامداری با وضعیت خوب پرورش گوساله، یک تلیسه جایگزین به ازای هر گاو وجود دارد. در شرایط بسیار عالی 1.1 تا 1.2 تلیسه جایگزین به ازای هر گاو وجود دارد که نیمی از آن‌ها زیر یک سال و نیم دیگر بالای یکسال سن دارند. یعنی در یک دامداری با 1200 راس دام دوشا و خشک انتظار داریم 600 تلیسه زیر یکسال و 600 تلیسه بالای یک سال وجود داشته باشد. همچنین به طور نرمال انتظار داریم که 16 تا 18 درصد گله مولد گاو خشک باشد.

درصد مرده‌زایی: هدف کمتر از 5%، نرخ فعلی بین 10 تا 12% می‌باشد.

درصد سقط: هدف کمتر از 3%. بین 3 تا 5%می‌تواند قابل قبول باشد.

درصد حذف باید بین 20 تا 30% باشد ولی نرخ فعلی حذف ایالات متحده 35% است. برخی منابع آن را بین 28 تا 33% برآورد کرده‌اند. البته این به این معنی است که برای نگه داشتن یک گله 100 راسی، 20 تا 30 تلیسه جایگزین باید هر ساله زایمان کنند و به گله وارد شوند.

درصد افزایش گله در سال حدود 1 تا 3% است.

در گله مولد 84 تا 86 % گاوهای شیری و 14 تا 16 % گاو خشک می‌باشد.

30% گله شیری را گاوهای شکم یک تشکیل می‌دهند.

در حالت طبیعی 48% گوساله‌های ماده و 52% گوساله‌های نر در گله وجود دارند.

نرخ حذف تلیسه‌ها از شیرگیری تا زایش حدود 2% می‌باشد و نرخ مرگ و میر گوساله‌ها پیش از شیرگیری 8.7% می‌باشد.

همینطور نرخ مرگ گاوها 7 تا 8% می‌باشد (از آنجایی که در آمریکا گاوهایی که زمین‌گیر هستند نباید وارد زنجیره غذایی شوند این عدد 1 تا 2% افزایش می‌یابد).

جدول 3 تعداد تلیسه‌های جایگزین موجود در گله‌هایی با تعداد راس متفاوت را نشان می‌دهد که از گله 100 راسی به عنوان پایه‌ای برای محاسبه درصدی گله‌های دیگر می‌توان بهره برد.

جدول 3 – راهنمایی تعداد تلیسه‌های جایگزین در گله