بیش از 100 سال است که افراد از اهمیت کاهش ترس و رفتارهای خشن بر روی تولید شیر مطلعند.

دکتر احسان محجوبی، 30 بهمن 93

  حتی مطالعاتی در دانشگاه پوردو ثابت کرد که گاوهایی که تمایل دارند به انسان نزدیک شوند، شیر بیشتری تولید می کنند. علی رغم این حقایق اثبات شده، افراد زیادی هستند که آنها را مراعات نمی کنند!

در این سالها محققین سعی کرده اند با روش های آماری آسیب هایی که از طریق رفتار خشن با دام ایجاد می شود را به صورت مستند در آورند. د حقیقت، ضربه زدن به دام یا وارد کردن شوک به او باعث کاهش 10 درصدی در تولید شیر می شود. شاخص «ترسناکی» به وسیله میزان بیقراری که گاو در هنگام شیردوشی با نزدیک شدن یک فرد به او از خود نشان می دهد مشخص می شود. گاوهایی که در شیردوشی با نزدیک شدن شخص بیقرار می شوند، تولید کمتری خواهند داشت.

تشکیل حافظه ترس …

حیوانات حافظه بسیار بسیار خوبی از تجارب بد یا خوب دارند که پاک شدنی نیست. حافظه ترس، دائمی است. با گذشت زمان حیوانات می توانند حافظه ترس خود را تا حدی از بین ببرند و در مکان هایی که تجربه بدی از آن داشته اند آرام تر باشند. ولی این حافظه ترس هرگز از بین نمی رود و فقط کمرنگ میشود. لذا، همواره باید به جلوگیری از ایجاد هرگونه حادثه ترسناکی برای دام تاکید شود.

دام ها ممکن است نسبت به یک پوشش خاص که فردی بر تن دارد احساس ترس داشته باشند چرا که قبلا فردی با آن پوشش آنها را مورد آزار قرار داده است. خیلی بد است اگرگاوی تجربه بدی از سالن شیردوشی داشته باشد. لذا، بسیار مهم است که اولین تجربه تلیسه ها در سالن های شیردوشی تجربه خوبی باشد (که معمولا کارگران شیردوشی به این مقوله اهمیت نمی دهند!). اولین تجربه اثر بسیار مهمی در زندگی دام خواهد داشت. اگر تلیسه در بار اول در سالن شیردوشی بیفتد یا از طریق سیمی الکتریکی گزیده شود، ممکن است ترس از سالن شیردوشی را برای همیشه در ذهن خود ثبت نماید (بار اول، بار اول، بار اول !!!!!!!).

بخاطر داشته باشید که «گاوها چهره افراد را نمی شناسند؛ آنها تنها مکان ها، بوها، اصوات، لباس های متمایز و اشیای خاصی که تجربه بد یا خوبی از آنها داشته اند را به خاطر می آورند».

برخی بر این عقیده اند که داشتن رفتار آرام یا شخصی که به آرامی با گوساله ها رفتار می کند، در ایجاد تلیسه هایی که در آینده آرامتر باشند نقش بسزایی دارد.

وارد کردن تلیسه ها به سالن شیردوشی …

توجه ویژه ای باید صورت گیرد تا اولین ورود آنها به شیردوشی با هیچ گونه درد یا تجربه بدی همراه نباشد. یکی از بهترین روش ها این است که بگذاریم خود دام ها برای اولین بار وارد شوند و خودشان آنجا را پیدا کنند. این در دامداری های کوچک امکانپذیر است ولی در دامداری های بزرگ نه.

محققان فرانسوی دریافتند که گوساله هایی که به کرات با یک فرد سر و کار دارند (و تجربه مثبتی هم با او دارند) به گاوهای آرامتری تبدیل می شوند. در یک دامداری بزرگ، یک فرد خاص می تواند برای سر و کله زدن مداوم با گوساله ها استخدام شوند. او باید فردی آرام و قابل اطمینان باشد. او باید لباسی را بر تن کند که شیردوش ها در سالن شیردوشی به تن میکنند.

گاهی اوقات گاوها نیازمند عملیات دامپزشکی هستند که ممکن است برای آنها ایجاد درد نماید. مهم است که این عملیات با شیردوشی مرتبط نباشد. به عبارت دیگرسعی نکنید در سالن شیردوشی تزریقات را انجام دهید. برای این کار او را به محل مخصوص دامپزشکی ببرید. با این عمل او متوجه می شود که بقیه مکان های دامداری امن هستند. اگر این امکان وجود ندارد و شما مجبورید در سالن شیردوشی تزریق انجام دهید، فرد تزریق کننده باید لباسی به غیر از لباس شیردوش ها را بر تن کند. گاو دوباره یاد می گیرد که شیردوش ها افراد بیخطری هستند.

حافظه ها مثل عکس می مانند …

چون حیوانات زبان ندارند، آنها حافظه خود را مثل تصاویری در یک آلبوم ذخیره می کنند یا مثل نوارهای صوتی این کار را انجام می دهند. برخی دامداران دریافتند که سربندهای قفل شونده سطح استرس را در گله افزایش می دهد. این ممکن است به دلیل روش مورد استفاده در معرفی سربندها باشد. قبل از اینکه سربندها قفل شوند، دام باید یاد بگیرد که آن مرتبط با خوراک خوردن است و نه چیز دیگری مثل تزریق! اگر سربند با درد و سوزن مرتبط باشد، دام به احتمال زیاد با قفل شدن سربند هراسان می شود. به عبارت دیگر اگر دامدها برای اولین بار به بهاربندی وارد شده اند که دارای سربند است، قبل از اجرای عملیات تزریق یا معاینه، چندین بار سربندها را قفل کنید که دام متوجه شود همیشه قفل کردن سربند با درد همراه نیست. یا فقط وقتی که سربند قفل می شود و فردی با لباس دامپزشک در محل حضور دارد او باید انتظار درد داشته باشد.

امروزه این مدارهای ترس در مغز حیوانات شناخته شده است و دامداران می توانند از این اطلاعات برای مدیریت بهتر گله ها استفاده کنند.