مچنینتبادل نظر فنی 2 : راهکارهای کاهش هزینه‌های دامداری
هدف نهایی از پرورش گاو شیری و گوشتی همانند سایر مشاغل ایجاد درآمد توجیه پذیر با شرایط کلی جامعه است. کنترل هزینه و مدیریت اقتصادی در بسیاری موارد با کم خرج کردن و یا بد خرج کردن جایگزین می‌شود.
در این بخش از نظرات کارشناسان ذکر شده در مقاله استفاده شده است:
1- مهندس محرمی (دامداری فکا، اصفهان، 2760 راس دوشا)
الف) افزایش کیفیت علوفه و استفاده از علوفه باکیفیت منجر به کاهش هزینه‌ها میگردد. از این طریق که به دلیل قابلیت هضم بالاتر تولید بالاتری را منجر شده و به طور غیر مستقیم با کاهش هزینه مربوط به دامپزشکی (مشکلات گوارشی و ….) و با تأثیر بر روی باروری عمدتاً باعث کاهش هزینه‌ها میگردد.
ب) حذف دام‌های غیر اقتصادی به گونه‌ای که در سال‌های قبل شاید امکان نگهداری آن‌ها در گله وجود داشت ولی شرایط کنونی حذف سریع آن‌ها را به ویژه برای فارم‌های کوچک دیکته می‌کند.
ج) فرمولاسیون دقیق‌تر جیره. خوراک متوازن‌تر تولید بهتری را به همراه خواهد داشت.
د) استفاده از افزودنی‌های خاصی که موجب افزایش بازده خوراک می‌شوند (مثلاً یونوفرها و …).
ه) استفاده از ضایعات کارخانجات مثل بیسکویت و ماکارونی برای گروه‌هایی مثل تلیسه‌ها و گاوهای خشک به ویژه در دامداری‌های کوچک
2- مهندس سلطانی (دامداری فوده‌ای، اصفهان، 1000 راس دوشا )
نزدیک به 70 درصد یا بیش از 70 درصد هزینه‌های دامداری مربوط به هزینه خوراک است. لذا پر واضح است که هر یک درصد کاهش هزینه در این حوزه سودآوری را به همراه خواهد داشت. کاهش هزینه‌ها از طریق دستکاری در اقلام پر مصرف جیره بسیار مؤثرتر از کم کردن افزودنی‌های جیره می‌باشد. برای کاهش هزینه‌ها توجه به نوسان قیمت سالانه علوفه و غلات اهمیت زیادی دارد. توجه به قیمت علوفه و وارد کردن سطح مناسبی از علوفه در جیره گاوهای گروه‌های مختلف به نوعی در بیشتر دامداری‌ها نادیده گرفته می‌شود. با توجه به قیمت جو و ذرت می‌توان آن‌ها را تا حد زیادی جایگزین همدیگر کرد ( به ویژه در دام‌های کم شیر).
با استفاده از میکس کاه و کنسانتره ارزان قیمت (در حال حاضر سبوس انتخاب مناسبی می‌تواند باشد) برای گروه‌های کم شیر و متوسط شیر می‌توان قیمت را تا حد زیادی کاهش داد. همچنین استفاده از ضایعات کارخانجات مختلف نظیر ترشی‌سازی و محصولات فرعی نظیر تفاله چغندر قند و منابع الیاف غیر علوفه‌ای برای جایگزین کردن بخشی از علوفه و کنسانتره به ویژه در گروه‌هایی که به فیبر مؤثر زیادی احتیاج ندارند.
توجه به استفاده از اقلام ارزان در جیره تلیسه‌های جایگزین.
ارائه جیره متوازن‌تر با استفاده از برخی افزودنی‌ها نظیر اسیدهای آمینه و کاهش قیمت جیره.
3- مهندس جهانی مقدم ( دامداری شهریار صفاری 900 راس دوشا )
الف) سعی در استفاده بیشتر از علوفه (یونجه علفی، سیلو و کاه گندم) در تغذیه تلیسه‌ها، کاهش مصرف کنسانتره به کمتر از 2 کیلو (کنسانتره شامل یک منبع انرژی مثل جو یا گندم ، منبع پروتئین ارزان قیمت به همراه مقداری اوره، تأمین ویتامین و مواد معدنی)
ب) خرید یونجه با 3 کیفیت و 3 قیمت متفاوت درجه 1 مصرف در تازه‌زا پر شیر و آبستن سنگین، درجه 2 مصرف در متوسط و کم شیر و گوساله، یونجه علفی مصرف در تلیسه و گاو خشک.
ج) کاهش یا قطع مصرف کنسانتره در گاوهای با کمتر از 20 کیلو شیر و کاهش دفعات دوشش به 2 یا 1 بار در روز.
د)کاهش دوره شیرخواری گوساله به کمتر از 60 روز
ه) کاهش مصرف یونجه در گاوهای متوسط و کم شیر و استفاده از کاه گندم و اوره.
4- مهندس وحید غلامی ( مشاور گله‌های فشافویه ، اراک و …. )
خرید مواد مهمترین تأثیر را در کاهش هزینه‌های دامداری دارد. با توجه به اینکه 65- 70 درصد هزینه‌های تولید را هزینه خوراک به خود اختصاص می‌دهد مهمترین کاری که می‌توان انجام داد خرید مواد باکیفیت است. در اغلب موارد مواد بی‌کیفیت و با ماده خشک پایین خریداری میگردد که این خود باعث افزایش هزینه‌ها میگردد. داشتن آزمایشگاه یا ابزاری که حداقل بتوان ماده خشک را اندازه‌گیری کرد بسیار بسیار مؤثر است. به عنوان مثال جو در نرم‌افزارهای جیره‌نویسی، 89 تا 90 درصد ماده خشک دارد، در حالی‌که جو تازه برداشت شده بین 85 تا 86 درصد ماده خشک دارد. با خرید و انبار کردن آن به تدریج ما 4 تا 5 درصد افت ماده‌خشک داریم که در مقادیر بالا خود رقم قابل توجه و هزینه بالایی دارد. تنظیم جیره‌های بهینه و متوازن از راه‌های کاهش هزینه است.
استفاده از محصولات فرعی کارخانجات.
ولی درنهایت کنترل کیفی مواد خوراکی مهمترین راه کاهش هزینه‌ها از نظر بنده است.
5- گروه علمی دامدار برتر
الف) خرید مواد خوراکی با کیفیت در زمان مناسب. توجه به زمان مناسب خرید اقلام خوراکی پرمصرف در دامداری.
ب) توجه به انبارداری و داشتن برنامه‌ریزی برای بکار بردن اقلام خوراکی مختلف باتوجه به میزان در دسترس بودن و قیمت بازاری آن‌ها
ج) انتخاب مقرون به صرفه‌ترین ماده خوراکی موجود با استفاده از ابزارهایی که در این زمینه وجود دارند مثل برنامه FeedVal که به‌طور رایگان قابل استفاده توسط کاربران سایت دامدار برتر می باشد.
د) توجه به مدیریت آخور و کاهش خوراک باقیمانده در آخور. در اغلب موارد پس آخور به مصرف تلیسه‌های جایگزین می‌رسد و مقادیر زیادی خوراک برای گاو ریخته می‌شود. این کار هم هزینه‌های پرورش را بالا می‌برد و هم ممکن است خوراک پر انرژی دام‌های شیری موجب چاق شدن تلیسه‌ها گردد (که البته به ندرت دیده می‌شود).
ن) استفاده از محصولات فرعی مثل تفاله چغندر قند و … در شرایط کنونی
و) جیره‌نویسی دقیق‌تر: در اغلب مواقع با افزایش قیمت‌ها دامداران محترم آن‌را نادیده گرفته و فقط به کم کردن قیمت جیره‌ها به صورت نابهینه اقدام می‌کنند.
ه) هزینه کردن برای آموزش نیروی انسانی ( کارشناس و کارگر ) همیشه سودآور است ولی اغلب دامدارها از این هزینه فرار می‌کنند در صورتی‌که یک نیروی انسانی غیرماهر بزرگترین ضررها را متوجه مجموعه خواهد کرد.
ی) استفاده از خوراک TMR و رعایت اصول مدیریت آخور
