نمره پر شدگی شکمبه معیاری از مقدار خوراک مصرفی و سرعت عبور مواد در ساعتهای پیشین میباشد
هنگامی که از پشت به پهلوی سمت چپ گاو نگاه میکنید، میتوانید شکمبه را بررسی و ارزیابی نمایید. پر بودن شکمبه تلفیقی از مقدار خوراک مصرفی، سرعت هضم و سرعت عبور مواد به شیردان و رودههاست. سرعت هضم و سرعت عبور تحت تاثیر خصوصیات ترکیبات جیره (یعنی سرعت تجزیه اجزای مواد خوراکی در شکمبه)، اندازه ذرات و نسبت اجزای تشکیل دهنده جیره قرار دارند.
امتیاز 1
پهلوی سمت چپ (که به مثلث هانش معروف است) فرو رفتگی عمیقی دارد و پوست زیر زائده مهره کمری به سمت داخل خم شده است. چین پوست روی استخوان هوک در راستای عمودی به داخل مثلث هانش انحنای عمیقی پیدا کرده است. پشت آخرین دنده کوتاه بیشتر از پهنای یک دست فرو رفته و در نمای جانبی، این قسمت حالت چهار گوش دارد. بدیهی است این گاو یا چیزی نخورده یا خوراک کمی مصرف کرده است. علت آن می تواند بیماری ناگهانی، کافی نبودن خوراک یا بد خوراکی باشد.
امتیاز 2
پوست زیر زائدهی مهره کمری به سمت داخل خم شده است. چین پوست روی استخوان هوک به صورت مورب به سمت آخرین دنده کوتاه متمایل شده و پشت آخرین دنده کوتاه به اندازه پهنای یک کف دست فرورفته است. این قسمت از پهلو ظاهری مثل مثلث دارد. غالبا این امتیاز در هفته اول پس از زایش گاوها دیده میشود. در بقیه چرخه شیردهی این امتیاز نشانه خوراک مصرفی ناکافی یا بالا بودن سرعت عبور مواد است.
امتیاز 3
پوست زیر مهرهی کمری به اندازه پهنای یک کف دست در راستای عمودی پایین رفته و سپس به سمت بیرون بالا میآید. چین پوست روی استخوان هوک دیده نمی شود و گودی پشت آخرین دنده کوتاه هنوز قابل مشاهده است. این امتیاز برای گاوهای شیردهای که خوراک مصرفی خوبی داشتهاند و خوراک به مدت کافی در شکمبه مانده است مناسب میباشد.
امتیاز 4
پوست زیر مهره کمری به سمت بیرون میچرخد. گودی پشت آخرین دنده کوتاه قابل مشاهده نیست. این نمره برای گاوهای اواخر دوره شیردهی و گاوهای خشک مناسب است.
امتیاز 5
به دلیل پر بودن زیاد شکمبه مهره کمری قابل مشاهده نیست. پوست ، روی کل سطح شکم کاملا کشیده شده است. بین دندهها و پهلو فضای قابل مشاهده وجود ندارد و در واقع مثلث هانش به نوعی ناپدید شده است. این نمره برای گاوهای خشک مناسب است.
دکتر احسان محجوبی، 92