دانه سویا در تغذیه اسب
چندین سال است که دانه سویا و محصولات فرعی حاصل از آن جایگاه ویژه ای به عنوان منبع پروتئین در جیره خوراکی اسب ها دارند. علاوه بر افزودن پروتئین به خوراک، دانه های سویا مزایای دیگری دارند که آن ها را از دیگر منابع پروتئینی متمایز می کند. دانه سویا دارای مجموعه کاملی از اسیدهای آمینه است. در این میان لایزین اسید آمینه مهم در تغذیه اسب می باشد که در آن وجود دارد. در ادامه به مزایای دانه سویا در تغذیه اسب می پردازیم.
کنجاله سویا
کنجاله سویا عمومی ترین شکل از سویا در خوراک اسب است. کنجاله سویا محصول فرعی استخراج روغن از دانه سویا می باشد. این محصول طی یکی از دو روش تولید روغن سویا که عبارتند از فشار و استخراج بوسیله حلال (این روش مرسوم تر است) حاصل می شود. کنجاله سویا همراه با پوسته دارای 44 درصد پروتئین و بدون پوسته حاوی 48 درصد پروتئین می باشد. هر دو نوع کنجاله های سویا با پوسته و بدون پوسته کمتر از 10 درصد روغن دارند.
فول فت سویا
دانه سویای فرآوری شده یا فول فت سویا به عنوان یک ماده غدائی مناسب از لحاظ انرژی و پروتئین جایگاه ویژه ای در تغذیه دام و طیور دارد. آزمایشات علمی و مزرعه ای بسیاری در خصوص تغذیه دانه سویا انجام شده است. دانه سویای خام به علت داشتن مواد ضد تغذیه ای برای تغذیه تک معده ای ها نظیر اسب مناسب نمی باشد. اما حرارت دادن دانه سویا سبب از بین رفتن مواد ضد تغذیه ای آن شده و دانه سویا (فول فت سویا) را به ماده خوراکی کاملی برای اسب هم از لحاظ انرژی و هم پروتئین تبدیل می کند.
مزایای فول فت سویای رست شده
بر اساس آزمایشات انجام شده نتایج نشان دادند که حرارت دادن دانه سویا موجب می شود که جذب لیزین از روده کوچک به حداکثر خود برسد. فول فت سویا در محتوی چربی دارای ۱ الی۳ درصد فسفولیپید است که موجب بهبود متابولیسم چربی ها و افزایش ارزش غذایی جیره می شود و همچنین محتوی 10/5-9/5 درصد اسید لینولئیک بوده که بیش از ۵۰ درصد کل روغن آن را شامل میشود. چنین میزان بالایی از اسید لینولئیک موجب برتری روغن سویا نسبت به تمامی چربی های حیوانی و بسیاری از روغن های گیاهی میشود .
دانه سویای فرآوری شده با روش Roasting به عنوان یک ماده خوراکی مناسب از لحاظ انرژی و پروتئین، چربی های غیر اشباع امگا ۶ و آنتی اکسیدانت های طبیعی جایگاه ویژه ای در تغذیه اسب دارد. دانه سویا غنی از چربی است (۱۸ الی ۲۰ درصد) که می تواند به عنوان منبع خوبی از انرژی در جیره مورد استفاده قرار گیرد.
روغن موجود در سویای پرچرب علی رغم وجود مقادیر فراوانی از اسیدهای چرب غیراشباع، به طور نسبی در برابر اکسیداسیون مقاوم میباشد. در صورت انجام فرآوری مناسب و حصول اطمینان از تخریب آنزیمهای لیپاز و لیپواکسیداز در محصول، به دلیل وجود آنتیاکسیدانهای طبیعی از قبیل انواع توکوفرولها، ویتامین E و ایزوفلاونوئیدها، فول فت سوياي توليد شده دارای زمان نگهداری طولانی میباشد.
نام محصول |
ماده خشک | پروتئین خام | پروتئین عبوری | TDN | NEL 3x | چربی | |
% |
% | % | gr/kg | % | Mcal/kg |
% |
|
سویا دانه کامل |
86-88 | 38 | 26 | 98/8 | 82 | 2/75 |
19 |
فول فت سویا رست |
95-97 | 38 | 60-65 | 209 | 84 | 2/72 |
19 |
کنجاله سویا 44% |
86-88 | 44 | 35 | 154 | 75 | 2/13 |
1/5 |
کنجاله سویا 48% | 86-88 | 48 | 35 | 168 | 77 | 2/21 |
1 |
دانه خام سویا
درصورتی که می خواهید از دانه کامل و خام سویا در تغذیه اسب استفاده کنید بایستی به نکات زیر توجه نمایید. اسب ها نبایستی با دانه خام سویا تغذیه شوند. زیرا دانه خام آنزیمی دارد که همانند محدودکننده تریپسین عمل می کند. تریپسین آنزیمی است که در هضم بسیاری از پروتئین ها دخالت دارد. در صورتی که دانه سویا رُست شود یا بصورت کنجاله مورد استفاده قرار گیرد این بازدارنده از بین می رود. همانگونه که در بالا ذکر شد فرآوری دانه سویا بر روی کیفیت پروتئین آن تاثیری ندارد.
برخی از افرادی که با اسب ها در ارتباط هستند به پروتئین به چشم منبع انرژی نگاه می کنند. در حالی که راه های بسیار بهتر و ارزان تری برای تامین کالری در جیره وجود دارد. از این راه ها می توان به افزودن چربی و فیبر به جیره اشاره کرد.